مطالعه سرعت پردازش عددی، حافظه آشکار و نهان، فعال و منفعل، توانایی نگهداری ذهنی، و مهارت های دیداری– فضایی دانش آموزان با اختلال ریاضی

زمینه و هدف: اختلال یادگیری یکی از اختلال های شایع در دانش آموزان است که موجب بروز مشکلات تحصیلی و اختلال های ثانوی در آنها می شود. اختلال یادگیری ریاضی بر طبق ملاک های آسیب شناسی روانی یکی از زیرمجموعه های ناتوانی یادگیری است. کودکان مبتلا به این اختلال مشکلاتی در روابط فضایی و توانایی­ های مختلف ادراکی دارند. بدین ترتیب هدف از پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شناختی-ادراکی  مانند سرعت پردازش عددی، حافظه آشکار و نهان، فعال و منفعل، توانایی نگهداری ذهنی، و مهارت های دیداری - فضایی در دانش آموزان دارای اختلال ریاضی و بهنجار است. روش: طرح پژوهش، توصیفی از نوع علی-مقایسه ای است. به همین منظور از مراکز اختلال های یادگیری شهرکرج و قزوین ۷۰ دانش آموز دارای اختلال یادگیری به شکل در دسترس و ۸۰ دانش آموز فاقد این اختلال نیز به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها از آزمون هوش وکسلر، آزمون حافظه دیداری- فضایی (کورنولدی ۱۹۹۵)، آزمون حافظه فعال و منفعل (کورنولدی ۱۹۹۵)، آزمون حافظه آشکار و نهان (اسنودگراس و ویندرورت ۱۹۸۰)، آزمون تشخیصی ایران کی مت (کورنولی و همکاران ۱۹۷۶)، آزمون سرعت پردازش عددی (کاپلتی و همکاران ۲۰۰۷) و تکلیف نگهداری ذهنی مایع به روش بوگاردو و روس (۱۹۹۱) استفاده شد. داده ها با روش تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد که بین گروه ها در مولفه های نگهداری ذهنی مایع، حافظه آشکار، حافظه فعال، سرعت پردازش عددی، و مهارت دیداری - فضایی به لحاظ آماری تفاوت معنادار وجود دارد (۰/۰۰۱>p)، اما بین گروه ها در دو مولفه حافظه نهان و منفعل (۰/۰۵اختلال ریاضی با اشکال روبه رو هستند. این ضعف ­ها مرتبط به  هوش افراد نیست که مربوط به نارسایی در کنش ­های اجرایی به طور خاص حافظه فعال است. بنابراین می توان بیان کرد این مولفه ها از ویژگی های متمایزکننده این گروه از دانش آموزان دارای نارسایی ویژه در یادگیری هستند که باید در هنگام شناسایی و برنامه ریزی جهت درمان به آنها توجه خاص داشت.

Keywords:

Cognitive-perceptual characteristics , learning disorder , dyscalculia , normal students. , ویژگی های شناختی - ادراکی , اختلال یادگیری , اختلال ریاضی , دانش آموزان بهنجار