تاثیر آموزش حل مسئله خلاقانه بر خلاقیت و رضایت از زندگی دانش آموزان پسر تیزهوش

زمینه و هدف: دانش آموزان تیزهوش و خلاق سرمایه های بالقوه هر جامعه هستند و پرورش و شکوفایی استعدادهای آنها همواره از دغدغه­ های نظام آموزشی است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر آموزش حل مسئله خلاقانه بر بهبود خلاقیت و رضایت از زندگی پسران تیزهوش انجام گرفت. روش: این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه اجرا شد. جامعه آماری ۴۵۲ نفر از دانش آموزان دبیرستان های دوره اول متوسطه استعدادهای درخشان پسرانه شهر اردبیل در سال تحصیلی ۹۶- ۱۳۹۵ بود. نمونه مورد مطالعه ۴۶ نفر دانش ­آموز تیزهوش در دامنه سنی۱۳ تا ۵/۱۴ساله از جامعه مذکور بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و با انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. ابزارهای پژوهشی شامل آزمون های هوش استنفورد–بینه–تهران (افروز و کامکاری،۱۳۹۰)، رضایت از زندگی هوبنر (۲۰۰۱)، و خلاقیت تورنس (۱۹۹۸) بود. شرکت کنندگان گروه آزمایش طی ۱۳ جلسه در برنامه آموزشی حل مسئله شرکت کردند، در حالی که گروه گواه این مداخله را دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس تک ­متغیره و چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده­ ها نشان داد میانگین نمرات خلاقیت و رضایت از زندگی گروه آزمایش و گواه در مرحله پس ­آزمون تفاوت معناداری دارند و نمرات گروه آزمایش به طور معناداری بالاتر از گروه گواه بود (۰/۰۵ p<). نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر دلالت براین دارد که برنامه آموزش حل مسئله خلاقانه علاوه بر افزایش خلاقیت در دانش آموزان، موجب بهبود رضایت از زندگی آنان نیز می شود. برتری نمره گروه آزمایش در بعد رضایت از دوستان نشان داد که عمده ترین تاثیر برنامه حل مسئله خلاقانه در روابط بین فردی است.  

Keywords:

Gifted student , life satisfaction , creativity , creative problem solving , دانش آموز تیزهوش , رضایت از زندگی , خلاقیت , حل مسئله خلاقانه