اثربخشی برنامه آموزش مدیریت شرم بر پرخاشگری و مهارت های اجتماعی کودکان با آسیب شنوایی

زمینه و هدف: روش ­های متعددی برای افزایش مهارت­ های اجتماعی و سازش ­یافتگی افراد با آسیب شنوایی به­ کار می­ رود. در این ارتباط پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزش مدیریت شرم بر پرخاشگری و مهارت­ های اجتماعی کودکان با آسیب شنوایی انجام شده است. روش: در این پژوهش، از طرح نیمه ­تجربی با طرح پیش­ آزمون – پس­ آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش­آموزان با آسیب شنوایی شهر کرج در سال ۱۳۹۶ بود که با روش نمونه­ گیری در دسترس، ۳۰ نفر از آنها به عنوان نمونه مورد مطالعه، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مقیاس درجه­ بندی مهارت ­های اجتماعی (گرشام و الیوت، ۱۹۹۰) و پرسشنامه پرخاشگری باس و وارن (۲۰۰۰) بوده است. مداخله آموزشی برای گروه آزمایش در طی ۱۴ جلسه انجام شد در حالی که گروه گواه چنین مداخله­ ای را دریافت نکردند. در پایان داده­ های به دست آمده با آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته ­ها: یافته­ های پژوهش نشان داد برنامه آموزش مدیریت شرم، بر کاهش پرخاشگری و مولفه ­های کلامی، خشم و خصومت پرخاشگری به غیر از مولفه بدنی پرخاشگری، تاثیر معناداری دارد. علاوه بر این، در پژوهش حاضر اثربخشی برنامه آموزشی مدیریت شرم بر مهارت­ های اجتماعی و مولفه­ های همکاری، ابراز وجود، و خویشتن­ داری مورد تایید قرار گرفت (۰/۰۱>P). نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج پژوهش به نظر می­رسد برنامه آموزشی مدیریت شرم با افزایش حرمت خود کودکان با آسیب شنوایی، روش موثری برای کاهش پرخاشگری و بهبود مهارت های ارتباطی باشد.

Keywords:

Shame management , aggression , social skills , hearing impairment , students , مدیریت شرم , پرخاشگری , مهارت های اجتماعی , آسیب شنوایی , دانش آموزان