طاهره کریمی جلیله وندی - دانشجوی کارشناسی ارشد، علوم و تکنولوژی بذر، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
سعیده ملکی فراهانی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
علیرضا رضازاده - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

 شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۳۹۸.۳۵.۱۰۵۸.۹۸.۶.۱۵۷۶.۴۱ به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر محتوای فلاونویید دانه، خصوصیات کیفی و جوانه زنی بذر بالنگوی شیرازی (Lallemantia royleana Benth.)، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی ۹۳-۹۲ اجرا شد. عوامل آزمایش شامل تاریخ کشت در دو سطح (پاییزه و بهاره) و کود شیمیایی در سه سطح (عدم کود، کاربرد نصف کود مورد نیاز (۲۳ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص + ۵۰.۶ کیلوگرم در هکتار P۲O۵) و کاربرد مقدار کامل کود (۴۶ کیلوگرم در هکتار نیتروژن + ۱۰۱.۲ کیلوگرم در هکتار P۲O۵)) بود. اندازه گیری فلاونوئید دانه در فواصل یک هفته ای از گلدهی تا رسیدگی دانه انجام گرفت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی بذر در کشت پاییزه (۷۴.۸) با افزایش ۱۱.۶ درصدی نسبت به کشت بهاره، و اعمال کود کامل مورد نیاز گیاه (۸۸.۶) با افزایش ۷۳.۴ درصدی نسبت به تیمار عدم کود، بدست آمد. کاربرد کود شیمیایی و کشت پاییزه بالنگو باعث افزایش معنی دار درصد موسیلاژ بذر نسبت به شاهد شد. ۷ روز پس از گلدهی بیشترین میزان فلاونویید در کشت بهاره (۰.۲۶۴ معادل میلی گرم کوئرستین در گرم نمونه) با افزایش ۶۳.۹۷ درصدی نسبت به کشت پاییزه، و تیمار بدون کود (۰.۲۸۲ معادل میلی گرم کوئرستین در گرم نمونه) با افزایش ۹۰.۵۴ درصدی نسبت به تیمار کود کامل (۰.۱۴۸ معادل میلی گرم کوئرستین در گرم نمونه) بدست آمد. ۲۸ روز پس از گلدهی بالاترین میزان فلاونویید (۰.۵۵۴ معادل میلی گرم کوئرستین در گرم نمونه) در کشت بهاره و همچنین تیمار بدون کود (۰.۶۲۹ معادل میلی گرم کوئرستین در گرم نمونه) بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که کشت پاییزه و کاربرد مقدار کامل کود باعث افزایش کیفیت دانه به لحاظ درصد موسیلاژ و جوانه زنی می شود، اما کشت بهاره و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش فلاونویید در دانه های بالنگو می شود.

بالنگو (Lallemantia royleana Benth.), جوانه زنی, فعالیت کاتالاز, کود نیتروژن, موسیلاژ بذر