فاطمه حیدری - دانشجوی دکترای فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
فرید شکاری - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
بابک عندلیبی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
جلال صبا - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۳۹۸.۳۵.۷۰۴.۹۶.۴.۱۵۷۶.۱۶۱۰ به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد بر عملکرد و صفات زراعی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرایم بنه ها با جیبرلیک اسید (۲۵۰، ۵۰۰ و ۷۵۰ میکرو مولار)، سالیسیلیک اسید (۷۰۰، ۱۴۰۰ و ۲۱۰۰ میکرومولار)، پاکلوبوترازول (۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میکرومولار) و کلرمکوات کلراید (۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ میکرومولار)، هیدروپرایم (آب مقطر) و یک تیمار بدون استفاده از تنظیم کننده های رشد (شاهد) بودند. در بین تیمارهای بکار برده شده تاثیر جیبرلیک اسید مشهودتر از سایر تنظیم کننده های رشد بود، به طوری که بیشترین میزان عملکرد خشک گل و کلاله در تیمار با جیبرلیک اسید و به ویژه در تیمار ۵۰۰ میکرو مولار جیبرلیک اسید مشاهده شد. کمترین عملکرد گل و کلاله مربوط به تیمار بنه ها با دو تنظیم کننده کلرومکوات کلراید و پاکلوبوترازول بودند. از سوی دیگر، کاربرد کلرمکوات کلراید و پاکلوبوترازول موجب گردید تا میزان رنگیزه های کلروفیل در مقایسه با دیگر تیمارها افزایش پیدا کند. در مقابل، استفاده از جیبرلیک اسید و سالیسیلیک اسید موجب کاهش کلروفیل شد. تیمار هیدروپرایم اختلاف معنی داری با شاهد نشان نداد. تیمار بنه ها با سالیسیلیک اسید موجب افزایش سافرانال (عطر) و کروسین (رنگ) کلاله های تولید گردید. بیشترین اثر روی پیکروکروسین (طعم) در تیمار با کلرمکوات کلراید حاصل شد.

زعفران (Crocus sativus L.), پاکلوبوترازول, جیبرلیک اسید, سالیسیلیک اسید, کلرومکوات کلراید