بازشناسی جایگاه فراموش شده هوش هیجانی در آموزش عالی

با توجه به نقش و جایگاه اساسی هوش­ هیجانی در رشد فردی و کسب صلاحیت ها و توانمندی های اجتماعی، این تحقیق کوشیده است تا وضعیت موجود هوش ­هیجانی و مولفه های پانزده گانه آن را در میان دانشجویان مورد بررسی قرار دهد. به همین منظور، ۳۷۰ دانشجو از دانشکده های چهارگانه دانشگاه کاشان (علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی، معماری و هنر) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه «بار آن»  است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس یک سویه و آزمون t مستقل) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان بالاترین میانگین را در مولفه مسئولیت پذیری و پایین ترین آن را در مولفه خودابرازی دارا هستند. در عین حال، میان دانشجویان دانشکده های چهارگانه در برخی از مولفه های هوش ­هیجانی یعنی خودشکوفایی، همدلی، روابط بین فردی و واقع گرایی تفاوت معناداری مشاهده شد. همچنین، به رغم عدم وجود تفاوت معنادار بین دانشجویان دختر و پسر در نمره کل هوش ­هیجانی، میان آنان در برخی از مولفه های هوش هیجانی یعنی همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی، روابط بین فردی و واقع گرایی تفاوت معنادار ملاحظه شد که این تفاوت به نفع دانشجویان دختر است. از سوی دیگر، این پژوهش، با استناد به مطالعات و بررسی های انجام گرفته و خلا ها و کمبودهای شدیدی که دانشجویان به عنوان افراد فرهیخته بزرگسال، از نظر قابلیت ها و مهارت های هوش ­هیجانی با آن مواجه هستند و نیز در جهت بازشناسی اعاده جایگاه هوش­ هیجانی پیشنهاد شده است که این حوزه باید از شکل یک برنامه درسی پوچ (عقیم) خارج و در قالب برنامه های درسی رسمی آموزش به رسمیت شناخته شود.

Keywords:

هوش , هوش هیجانی , برنامه درسی , برنامه درسی پوچ , آموزش عالی