مسعود ملکی - دانشیار بیماری های پوست
زری جاویدی - استاد بیماری های پوست
احمدرضا طاهری - استادیار بیماری های پوست،
محمد ابراهیمی راد - متخصص بیماری های پوست،
مسعود راستی - پزشک عمومی

مقدمه: لیشمانیوز جلدی یک بیماری اندمیک در بسیاری از کشورها می باشد که به وسیله گونه های مختلف انگل لیشمانیا ایجاد می شود. امروزه درمان استاندارد لیشمانیوز، ترکیبات پنج ظرفیتی آنتیموان می باشند که اگر چه برای درمان سالک انتخابی هستند اما محدودیت هایی به لحاظ عوارض جانبی مختلف خونی، کبدی، کلیوی و قلبی دارند. هدف این مطالعه بررسی عوارض خونی، کبدی و کلیوی گلوکانتیم سیستمیک در بیماران مبتلا به لیشمانیوز جلدی می باشد. روش کار: این مطالعه توصیفی در سالهای ۸۳ – ۱۳۸۴ بر ۳۵ بیمار مبتلا به سالک تایید شده توسط اسمیر مستقیم مراجعه کننده به درمانگاه پوست بیمارستان امام رضا (ع) مشهد انجام شد. کلیه بیماران تحت درمان با آمپول گلوکانتیم با دوز ۶۰ میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم به صورت تزریق روزانه به مدت ۲۰ روز قرار گرفتند. آزمایشات فرمول شمارش خون، ترانس آمیناز اگزالواستیک گلوتامیک سرم، ترانس آمیناز پیروویک گلوتامیک سرم، نیتروژن اوره خون، کراتینین در سه نوبت شامل قبل از درمان، روز بیستم درمان (آخرین روز تزریق) و یک ماه بعد از آخرین تزریق گلوکانتیم انجام شد. ۹ نفر از بیماران به دلیل عدم پیگیری درمان از مطالعه حذف شدند. مشخصات فردی، نتایج درمان و آزمایشات و عوارض داروها در پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی پردازش شد. نتایج: نتایج مطالعه ۲۶ بیمار نشان داد که کاهش تعداد گلبول های قرمز و هموگلوبین و هماتوکریت معنی دار بود (۰۵/۰p<) ولی در مورد گلبول های سفید و پلاکت تفاوت معنی داری نشان داده نشد. در خصوص تغییرات آنزیم های کبدی مشخص شد که افزایشSGOT و SGPTمعنی دار است (۰۵/۰p<). نتایج حاصله از عوارض کلیوی نشان داد که ۵/۱۱% بیماران دچار افزایش Cr و۶/۳۴% دچار افزایش سطح BUNخون شده بودند و عوارض کلیوی در بیماران مونث شایع تر از بیماران مذکر بود (۶۴% در مقابل۱۰%). نتیجه گیری: مصرف سیستمیک گلوکانتیم با عوارض خونی،کبدی و کلیوی همراه است و توصیه می شود قبل از شروع درمان و در طی آن آزمایشات خونی، کبدی و کلیوی انجام شود.

گلوکانتیم, لیشمانیوز جلدی, عوارض خونی, عوارض کبدی و عوارض کلیوی