محسن فروغی پور - دانشیار
رضا مهدوی - استاد
پیام ساسان نژاد - استادیار
مریم السادات علوی - پزشک عمومی
الهام یحیایی - پزشک عمومی

مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری مزمن و شایع سیستم عصبی مرکزی است که عمدتا در بالغین جوان و به خصوص در جنس مونث بروز می کند. یکی از عوارض آن اختلالات ادراری می باشد که تشخیص و درمان آن در بهبود کیفیت زندگی بیماران اهمیت شایانی دارد.   هدف از این مطالعه بررسی فراوانی اختلالات ادراری در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و مقایسه اثرات درمانی و عوارض جانبی دو داروی اکسی بوتینین (داروی مرسوم و مورد استفاده) و دتروزیتول (داروی انتخابی کتب مرجع جدید با قیمت زیاد) می باشد.   روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر ۸۰ بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس، که در فاصله زمانی مرداد ۸۳ تا مرداد ۸۴ به بیمارستان قائم (عج) مراجعه کرده اند، انجام شد. بیمارانی که طبق علایم بالینی دارای اختلال ادراری (مثانه بیش فعال) بودند، به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. در یک گروه داروی اکسی بوتینین به میزان ۵ میلی گرم، دو بار در روز و در گروه دیگردتروزیتول به میزان ۲ میلی گرم، دو بار در روز تجویز شد. میزان تاثیر و عوارض جانبی این دو دارو بر اساس علایم بالینی مورد مقایسه قرار گرفت. در تحلیل داده ها از آزمون های کای دو، فیشر، تی دانشجویی، و کوکران استفاده شد.   نتایج: از۸۰ بیمار مورد مطالعه، نسبت زن به مرد ۶ به ۱ و میانگین سنی شروع علایم، ۸/۲۵ سال بود .فراوانی اختلالات ادراری به صورت مثانه بیش فعال ۲/۶۱% و شایعترین آنها، تکرر ادرار بود. میزان بهبودی علایم مثانه بیش فعال با دو داروی مذکور، تفاوت معنی داری نداشت. در عوارض جانبی، تنها فراوانی خشکی دهان با مصرف اکسی بوتینین به طور معنی داری بیشتر بود.میزان رضایت بیماران، در دو گروه تفاوتی نداشت. ارتباط معنی داری بین تعداد پلاکهای مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس در ماده سفید اطراف بطنی با وجود اختلال ادراری وجود داشت.   نتیجه گیری: با توجه به میزان بهبودی، عوارض جانبی و هزینه داروها، مصرف اکسی بوتینین جهت درمان مثانه بیش فعال، ارجح است.

مولتیپل اسکلروزیس, مثانه بیش فعال, دتروزیتول, اکسی بوتینین