نیلوفر مقدم پور - Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Arak, Arak, Iran
تورج سپهوند - Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Humanities, Arak University, Arak, Iran

زمینه و هدف: اضطراب اجتماعی یکی از شایع­ترین اختلالات اضطرابی دوره کودکی است که با نظام خانواده مرتبط است. پژوهش حاضر با هدف پیش­ بینی میزان اضطراب اجتماعی کودکان دبستانی بر اساس دشواری­ های تنظیم هیجانی و انعطاف­ پذیری شناختی مادران آنها انجام شده است. روش­: این پژوهش یک مطالعه توصیفی و در قالب طرح همبستگی انجام شده است. بدین منظور از بین کودکان دبستانی پایه ­های چهارم تا ششم شهرستان اراک، ۱۲۰ دانش ­آموز (به همراه مادران آن­ها) به روش نمونه ­گیری خوشه ­ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای دانش­ آموزان، مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز مربوط به کودکان و نوجوانان (ماسیا- وارنر و همکاران، ۲۰۰۳)، و برای مادران آنها مقیاس دشواری­ های تنظیم هیجان (گراتس و رومر، ۲۰۰۴) و مقیاس انعطاف­ پذیری شناختی (دنیس و فندروال، ۲۰۱۰) اجرا شد و داده ­های حاصل از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شد. یافته­ ها: یافته ­ها نشان داد دشواری ­های تنظیم هیجان و انعطاف­ پذیری شناختی مادران، ۵۷ درصد از واریانس اضطراب اجتماعی کودکان را پیش ­بینی می­ کنند (۳۸/۲۱ =F و ۰۰۱/۰ > P). در این زمینه، خرده ­مقیاس­ های دشواری در دست زدن به رفتار هدفمند و دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجانی به ترتیب با ضریب بتای ۳۵۳/۰ و ۳۲۵/۰ سهم معناداری در پیش ­بینی این متغیر داشتند. نتیجه­ گیری: دشواری­ های تنظیم هیجان مادران می­تواند با اضطراب اجتماعی کودکان آنها مرتبط باشد و هر چه مادران مشکلات بیشتری در تنظیم هیجانات خود داشته باشند، کودکان نیز مشکلات بیشتری را در تعاملات اجتماعی از جمله اضطراب اجتماعی نشان خواهند داد؛ بنابراین، توانمندسازی مادران برای مدیریت و تنظیم هرچه بهتر مشکلات هیجانی به کاهش اضطراب اجتماعی کودکان می­ انجامد.

Social anxiety, difficulties in emotion regulation, cognitive flexibility, elementary school children, mothers, اضطراب اجتماعی, انعطاف­ پذیری شناختی, مشکلات در تنظیم هیجان, کودکان دبستانی, مادران