تبیین فرسودگی تحصیلی دانش آموزان بر اساس خود دلسوزی و حس انسجام

زمینه و هدف: فرسودگی تحصیلی به عنوان یکی از شاخص های مهم سلامت روانی در میان افراد در حال تحصیل به شمار می رود و تاثیرات منفی بر بهزیستی روان­شناختی دانش آموز و اطرافیان وی دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین فرسودگی تحصیلی دانش آموزان بر اساس خود دلسوزی و حس انسجام انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. نمونه مورد مطالعه شامل ۳۷۳ دانش­آموز شهرستان اردبیل در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران، ۱۹۹۷)، پرسشنامه حس انسجام (آنتونوسکی، ۱۹۸۷) و مقیاس خود دلسوزی (نف، ۲۰۰۳) بود. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها: اثر ادراک پذیری (۰/۰۶۷-=β: ۰/۰۰۳> p)، مهربانی به خود (۰/۱۶۷-=β: ۰/۰۱۲> p)، و ذهن آگاهی (۰/۳۱۷-=β: ۰/۰۰۱> p) بر فرسودگی تحصیلی، مثبت و معنادار؛ و اثر انزوا (۰/۷۴۵=β: ۰/۰۰۱> p) بر فرسودگی تحصیلی منفی و معنادار بود. همچنین خود دلسوزی ۸۹ درصد و حس انسجام ۸۶ درصد از واریانس نمرات فرسودگی تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی می کند (۰/۰۰۱>P). نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش، خود دلسوزی و حس انسجام با فراهم کردن راهبردهای مقابله ای موثر هنگام رویارویی با تنیدگی های تحصیلی و ایجاد انگیزه تحصیلی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان و کاهش فرسودگی تحصیلی آنها تاثیر می گذارد.

Keywords:

Academic burnout , self-compassion , sense of coherence , student , فرسودگی تحصیلی , خود دلسوزی , حس انسجام , دانش آموز