زینب کاظمی علی آباد - Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Rasht Branch, Rasht
مهناز خسروجاوید - Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht

زمینه و هدف: کسب مهارت های اجتماعی از دوران کودکی برای تعامل سازنده با دیگران و سازش­یافتگی اجتماعی مطلوب ضروری است. یکی از راهکارهای موثر برای آموزش این مهارت ها، روش ایفای نقش است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش ایفای نقش در حرمت خود و سازش یافتگی دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع آزمایشی و جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه سوم تا پنجم ابتدایی شهرستان خلخال در سال تحصیلی ۱۳۹۶-۱۳۹۵ بود. در مرحله غربالگری و  بر اساس کسب نمره لازم در دو پرسشنامه حرمت خود کوپر اسمیت (۱۹۶۷) و پرسشنامه سازش یافتگی سین ها و سینگ (۱۹۹۳)، از میان کل دانش آموزان (۱۷۸ نفر) تعداد ۳۰ نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (در هر گروه ۱۵ نفر) قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیری داد ه ها نشان داد که آموزش ایفای نقش در حرمت خود و سازش یافتگی کل دانش آموزان به طور معناداری موثر است (p<۰/۰۰۱). نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری داده ها نیز نشان داد که آموزش از طریق ایفای نقش بر هر یک از مولفه های حرمت خود (عمومی، خانوادگی، تحصیلی و اجتماعی) و سه گروه از مولفه های سازش یافتگی (عاطفی، اجتماعی و تحصیلی) تاثیر معنی داری دارد (p<۰/۰۰۱). نتیجه گیری: روش آموزش ایفای نقش با فراهم کردن محیطی لذت بخش برای یادگیری، در افزایش حرمت خود و سازش یافتگی دانش آموزان تاثیر دارد و برای آنها امکان استفاده از مهارت های آموخته شده در محیط های عینی زندگی را فراهم می نماید.

Role-playing, self-esteem, adjustment, female primary school students, ایفای نقش, حرمت خود, سازش یافتگی, دانش آموزان دختر ابتدایی