مقایسه مشکلات هیجانی- اجتماعی در دانش آموزان مبتلا و غیرمبتلا به اختلال های یادگیری خواندن و ریاضی

زمینه و هدف: دانش آموزان مبتلا به اختلال های یادگیری خاص علاوه بر مشکلات تحصیلی دارای مشکلات هیجانی- اجتماعی نیز هستند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه مشکلات هیجانی، ارتباط با همسالان، و رفتار مطلوب اجتماعی در دانش آموزان مبتلا به اختلال های یادگیری خاص (اختلال خواندن و اختلال ریاضی) و دانش آموزان بهنجار صورت گرفت.  روش: طرح پژوهش توصیفی و از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان تبریز در سال تحصیلی ۹۵-۱۳۹۴ بود که برای انتخاب نمونه با مراجعه به مرکز اختلال های یادگیری شهرستان تبریز، ۵۰ دانش آموز مبتلا به اختلال خواندن، ۵۰ دانش آموز مبتلا به اختلال در ریاضی،  و ۵۰ نفر از میان دانش آموزان بهنجار نیز به روش در دسترس به عنوان گروه گواه انتخاب شده­اند. برای جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه توانمندی و مشکلات (گودمن، ۱۹۹۷)  بر روی گروه ها اجرا شد. برای تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل کمترین تفاوت معنادار استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مشکلات هیجانی، مشکل در برقراری ارتباط با همسالان، و رفتار مطلوب اجتماعی در ترکیب گروه های موردمطالعه تفاوت معناداری دارند (۰/۰۰۱p<) به طوری که دانش آموزان مبتلا به اختلال های یادگیری خواندن و ریاضی در مقایسه با دانش­آموزان بهنجار از مشکلات هیجانی- اجتماعی بیشتری برخوردارند (۰/۰۰۱p< ).  نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد مشکلات یادگیری مانند اختلال های خواندن و ریاضی باعث ایجاد مشکلات دیگری نظیر مشکلات هیجانی و مشکل در تعاملات اجتماعی نیز می شود.

Keywords:

Dyslexia , dyscalculia , emotional problems , relationship with peers , prosocial behavior , اختلال خواندن , اختلال ریاضی , مشکلات هیجانی , ارتباط با همسالان , رفتار مطلوب اجتماعی