سمیه شکری - University of Tabriz
زینب خانجانی - Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tabriz
تورج هاشمی - Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tabriz
خلیل اسماعیل پور - Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tabriz

زمینه و هدف: مادران کودکان مبتلابه اختلال اوتیسم با چالش هایی مواجه هستند که باعث افزایش تنیدگی و علائم هیجانی در این مادران می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه تنیدگی والدگری و آشفتگی روان شناختی مادران کودکان مبتلابه اوتیسم و تاخیرتحولی انجام شد. روش : طرح پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران کودکان ۱۱-۶ ساله مبتلابه اختلال اوتیسم مراجعه کننده به مراکز توان بخشی و دانش آموزان مدارس با نیازهای ویژه شهر تبریز در سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ بود که تعداد ۱۰۰ نفر از آنها (۵۰ نفر مادر کودک مبتلابه اوتیسم و ۵۰ نفر مادر کودک با تاخیرهای تحولی) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مقیاس های رفتار غیرعادی کودکان (۱۹۸۶)، نسخه کوتاه آزمون علائم روانی (۱۹۷۳) ، مقیاس کارکرد انطباقی واینلند (۱۹۸۴)، و شاخص تنیدگی والدگری (۱۹۶۷) توسط مادران تکمیل و داده های پژوهش با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که بین مادران کودکان مبتلابه اوتیسم و کودکان با تاخیرتحولی در هر دو متغیر وابسته تفاوت معنی داری وجود دارد (P<۰/۰۵). همچنین نتایج نشان داد که میانگین نمرات مادران کودکان مبتلابه اوتیسم به طور معناداری بالاتر از نمرات میانگین مادران کودکان با تاخیر تحولی است(P<۰/۰۵). نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد تنیدگی والدگری و آشفتگی روان شناختی در بین مادران کودکان مبتلابه اوتیسم در مقایسه با مادران کودکان با تاخیرهای تحولی بیشتر است که احتمالا ناشی از مشکلات رفتاری زیاد و کارکردهای انطباقی پایین در بین این کودکان است که ضرورت دارد موردتوجه قرار گیرد.

Parental stress, psychological distress, mothers, developmental delay, autism, تنیدگی والدگری, آشفتگی روان شناختی, مادران, تاخیر تحولی, اوتیسم