فاطمه رهبر کرباسدهی
عباس ابوالقاسمی
ابراهیم رهبر کرباسدهی

زمینه و هدف: تولد یک کودک کم ­توان ذهنی، به عنوان یک بحران می تواند تاثیرات نامطلوبی بر مادران داشته و آنها را تحت تنش های جسمی، روانی، و اجتماعی قرار دهد. هدف از پژوهش حاضر تاثیر آموزش مدیریت تنیدگی مبتنی بر روی آورد شناختی- رفتاری بر بهبود رابطه والد- کودک و بهزیستی روان شناختی مادران کودکان کم توان ذهنی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی مادران کودکان کم توان ذهنی شهرستان رشت در سال ۱۳۹۵ بوده است که از این تعداد نمونه ای به حجم ۲۸ نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس ارزیابی رابطه مادر- کودک رابرت و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف استفاده شد. برای گروه­ آزمایش، آموزش مدیریت تنیدگی مبتنی بر روی آورد شناختی- رفتاری در ۱۰ جلسه ۴۵ دقیقه ای برگزار شد، درحالی که گروه­ گواه هیچ­گونه مداخله ای را دریافت نکرد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مدیریت تنیدگی توانسته مولفه های حمایت بیش ازحد، سهل گیری بیش ازحد، و طرد مربوط به رابطه مادر- کودک را کاهش، و مولفه پذیرش را افزایش دهد و همچنین بهزیستی روان شناختی را در مادران کودکان کم توان ذهنی افزایش دهد (۰۰۱/۰>P ). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، آموزش مدیریت تنیدگی یکی از کارآمدترین روش های درمانگری است که در کاهش تنیدگیی و بهبود بهزیستی روان شناختی مادران کودکان کم توان ذهنی موثر است.

Stress management, parent- child relationship, psychological well- being, مدیریت تنیدگی, رابطه والد- کودک, بهزیستی روان شناختی