محمدعلی نظری
فرشته یاقوتی

زمینه و هدف: مطالعات مختلف نشان می­دهد که هیجان، ادراک زمان را تحت تاثیر قرار می­ دهد و از سویی دیگر گزارش ­های بالینی از مشکلات پردازش زمان در اختلال اوتیسم خبر می ­دهند. هدف پژوهش حاضر مقایسه تاثیر محرک­ های دارای بار هیجانی متفاوت (شاد، غمگین و خنثی) بر ادراک زمان در کودکان مبتلا و غیرمبتلا به اختلال اوتیسم بود. روش: مطالعه حاضر از نوع پس­ رویدادی است. ۱۳ کودک مبتلا به اوتیسم با کنش­ وری بالا از رده سنی ۵ تا ۱۵سال از میان مددجویان مراکز توان ­بخشی تبریز و ۱۳ کودک بدون اختلال اوتیسم با استفاده از روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب شدند که هر دو گروه از نظر سن و جنس همتا شدند. برای تشخیص عملکرد بالای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم از پرسشنامه سنجش دامنه اوتیسم (اهلر و گیلبرگ، ۱۹۹۳) استفاده شد. سپس آزمون بازتولید زمان در دو سطح ۲۰۰۰ و ۷۰۰۰ میلی­ ثانیه بر روی دو گروه اجرا شد. داده ­ها با استفاده از شاخص­ های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم الگوی متفاوتی از بازتولید زمانی نسبت به کودکان بدون اختلال اوتیسم داشتند، به طوری­ که زمان را کمتر بازتولید کردند و این الگو در هر دو زمان ( P=۰/۰۰۱) تقریبا ثابت بود. نتیجه گیری: کمترسنجی مشاهده ­شده در پژوهش حاضر منطبق با مدل­ های توجهی است و نارسایی توجه یکی از نارسایی های اولیه در کودکان اوتیسم است که می تواند منجر به انحراف آزمودنی از محرک شده و منجر به کمترسنجی گردد.

Autism, time perception, time reproduction, emotion, اوتیسم, ادراک زمان, بازتولید زمان, هیجان