بیتا کاظمی اسکوئی - گروه بهنژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز،
علی بنده حق - دانشگاه تبریز دانشکده کشاورزی گروه بیوتکنولوژی

هدف: تنش خشکی یکی از عمده ترین محدودیت ها در تولید محصولات زراعی است که اثر نامطلوبی بر کمیت و کیفیت آن ها دارد. کلزا همانند بسیاری از گیاهان زراعی از تنش ناشی از کمبود آب متاثر می شود. در سطح سلولی گیاهان از طریق سنتز پروتئین های خاص به تنش خشکی پاسخ می دهند. از این رو پژوهشی با هدف مطالعه مکانیسم پاسخ کلزا به تنش خشکی و تعیین پروتئین های دخیل در تحمل تنش انجام شد.مواد و روش ها: الگوی پروتئینی برگ ارقام Hyola۳۰۸ و  Sarigol بترتیب به عنوان ارقام حساس و متحمل با استفاده از تکنیک پروتئومیک فاقد ژل/فاقد (شاتگان پروتئومیکس) برچسب تحت سطوح مختلف تنش خشکی (۶/. و ۲/۱ مگا پاسکال (MPa) به همراه شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. جهت اعتبارسنجی تغییر محتوای پروتئین های شناسایی شده از وسترن بلات استفاده شد.نتایج: در کل ۵۶ پروتئین شامل ۱۶ پروتئین به صورت اختصاصی برای Hyola۳۰۸، ۱۶ پروتئین به صورت اختصاصی برای Sarigol و ۱۲ پروتئین مشترک بین هر دو شناسایی شد. در Sarigol فراوانی اکثر پروتئین های درگیر در متابولیسم پروتئین، فتوسنتر و انرژی در مواجهه با سطوح مختلف تنش خشکی کاهش نشان داد، در مقابل در Hyola۳۰۸ افزایش در فراوانی پروتئین های درگیر در متابولیسم انرژی، فتوسنتز و دفاع آنتی اکسیدان به صورت اختصاصی مشاهده شد.نتیجه گیری: استنباط می شود که افزایش فراوانی این پروتئین ها در برگ های Hyola۳۰۸ قسمتی از مکانیسم تحمل این رقم در مواجهه با تنش می باشد و تقلیل کارایی چرخه کلوین و کاهش تولید قند و انرژی در Sarigol، کاهش رشد این رقم را تحت تنش خشکی می تواند توجیه کند.

ایمنوبلات, پروتئومیک, تنش غیرزیستی, کلزا