جمیل حسن پور - استادیار و عضو هیات علمی گروه حقوق، واحد شهریار، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران، شهریار
محمد قنبری - عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی امین

در حالی که در دوره جنگ سرد، نظام سرمایه داری و ایالات متحده به منظور اعمال قدرت و نفوذ خود در سطح جهانی همیشه نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی را به عنوان دشمن ایدئولوژیکی، سیاسی، نظامی و اقتصادی در برابر خود می دیدند، اما با فروپاشی نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی و ضعف این کشور به عنوان یک رقیب دیرینه اما در عین حال هویت ساز، باعث گردید که پس از پایان دوره جنگ سرد، ایالات متحده  به جهت خلاء ایجاد شده به دنبال رقیبی هویت ساز باشد. لذا نظریه پردازان آمریکایی برای ایجاد یک رقیب و دشمن ایدئولوژیک مباحثی همچون جنگ تمدن ها و جنگ های صلیبی را مطرح نمودند. و با توجه به شکل گیری ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران طرح چنین مباحثی را تسریع نمود. اما بنیادگرایی اسلامی چه به عنوان پروسه و یا پروژه، به دلایلی همچون عدم برخورداری از پتانسیل هویت سازی،عدم همگرایی و اتحاد در بین جوامع اسلامی و فقدان توانمندی های لازم سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی نمی تواند به عنوان یک منبع قدرت ایدئولوژیک و هویت ساز همچون ایدئولوژی کمونیسم در برابر ایدئولوژی سرمایه داری و جهان غرب موفق باشد.

بنیادگرایی اسلامی, ایدئولوژی, پایان تاریخ, نظام دو قطبی, پساجنگ سرد, هویت