هیوا حسن پور - دکتری زبان و ادبیات فارسی از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
آزاده اسلامی - دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

درباره پست­مدرنیسم نمی­توان تعریف جامع و مشخصی ارائه داد. اما با تمام اختلاف نظرها در این زمینه، ویژگی­های مشترکی هست که بر اساس آن­ها، می­توان اثر پست­مدرن را از غیر آن تا حدی شناسایی و مرزبندی کرد. رمان «من او» نوشته رضا امیرخانی از رمان­های برجسته فارسی است که شگردهای روایی پیچیده و منحصر به فردی دارد. از ویژگی­های این رمان، حضور پررنگ و برجسته مولفه­های پست­مدرن است. شناخت و بررسی این مولفه­ها به درک بهتر و خوانش دقیق­تر داستان کمک می­کند. همچنین، سبب می­شود که لایه­های پنهان متن آشکار شوند. در این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از مطالعه کتابخانه­ای به بررسی رمان «من او» از رضا امیرخانی از منظر پسامدرن و اصول حاکم بر آن پرداخته شده است تا نشان داده شود که در نهایت این اصول در خدمت کدام معنا، مضمون و یا هدفی به خدمت گرفته شده­اند. نتایج حاکی از آن است که استفاده از شگردهای فراداستان، بینامتنیت، پایان چندگانه، تداخل سبک­های ادبی و فرم بدیع و نو از مولفه­های پست مدرن در این اثر ادبی است که تمام این موارد در نهایت با اتحاد برقرار کردن بین راوی­ها در سطوح مختلف، معنا و مضمونی عرفانی خلق کرده­اند. راوی، در این داستان بسیار پیچیده است. درواقع، می­توان گفت که داستان من او، داستان شخصیت یک راوی پست­مدرن است که مرز میان سنت و مدرنیته و گذشته و حال را برداشته است و تمام هستی­ها و باورها را به رسمیت می­شناسد.

پست مدرن, رضا امیرخانی, من او, راوی