تحلیل ویژگی های هندسی فرمی در گونه شناسی و فناوری ساخت بناهای بلندمرتبه استان اصفهان نمونه مطالعاتی: مناره های منفرد

در شهرهایی همچون اصفهان مناره نقش تاثیرگذاری در حیطه فضای شهری در بافت های تاریخی دارند؛ این بناها عملکردهای متفاوتی را پوشش می داده اند و دارای ویژگی های معماری، سازه ای، و تزیینات گوناگون در اجزای تشکیل دهنده خود بودند و هستند. باور بنیادین محققان در پژوهش حاضر آن است که فرم نهایی اجزای تشکیل دهنده مناره های شهر اصفهان به شکل مستقیم از نوع چینش آجرها، توانمندی استادکاران سنتی، شکل پلان، و شکل تزیینات تاثیر می پذیرد. در این پژوهش با معرفی اجزای مناره و بررسی نمونه هایی از مناره های موجود در شهر اصفهان، ویژگی های هندسی در تحلیل فرم نهایی و چگونگی جزئیات اجرایی و ساخت آن ها بررسی می شود. در مطالعاتی پس از معرفی، مناره ها به صورت توصیفی از نظر عملکردی، سازه ای، و شکلی بررسی شده اند. در پژوهش پیش رو علاوه بر گونه شناسی و دسته بندی مناره ها، به تحلیل چگونگی ساخت آن ها نیز پرداخته خواهد شد؛ از مطالعات کتابخانه ای، مشاهده و برداشت میدانی، و مصاحبه با استادکاران معماری سنتی بهره برداری می شود و سپس نظام هندسی، گونه شناسی، و ساختار سازه ای نمونه ها از طریق مدل سازی با نرم افزارهای سه بعدی پیاده می گردد. در ابتدا مناره ها معرفی و بعد به اجزای تشکیل دهنده آن ها اشاره خواهد شد، سپس به گونه شناسی آن ها بر مبنای موقعیت قرارگیری، تعداد طبقات، شکل پلان، فرم نهایی، پلکان، و پایه پرداخته و در انتها روش ساخت مناره ها بررسی خواهد شد. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که به لحاظ پلان مناره های شهر اصفهان، دایره ای و چپ گرد هستند و هرقدر ارتفاع مناره بیشتر بوده، قطر دیوار خارجی آن را بیشتر می گرفته اند، از نظر حجم مناره های منفرد اصفهان به اشکال استوانه و مخروط ناقص هستند که به صورت با پایه و بدون پایه ساخته شده اند، دو نوع کلاف چوبی در ساخت این مناره ها استفاده شده است و همه مراحل ساخت دیوار خارجی همراه با ساخت پله ها انجام می شده است تا به صورت هشت و گیر ساخته شوند.

Keywords:

گونه شناسی مناره های منفرد , فناوری ساخت مناره ها , ویژگی های هندسی , توانمندی استادکاران معماری سنتی اصفهان