آزمون فرضیه درون زایی عرضه پول پست کینزین در اقتصاد ایران

در دیدگاه متعارف اقتصاد، عرضه پول به صورت برونزا توسط بانک مرکزی تعیین می­شود. به طوری که بانک مرکزی با ایجاد پایه پولی باعث افزایش وام و سپرده بانکی شده و به تبع آن  خلق پول به طور گسترده اتفاق می افتد. این دیدگاه توسط پست کینزین­ها به چالش کشیده شده است. طبق نظریه پست کینزی، نقطه شروع خلق پول، اعطای وام توسط بانک­های تجاری است که باعث ایجاد سپرده­های بانکی جدید شده و متعاقب آن حجم ذخایر افزایش می­یابد و منجر به عرضه پول به صورت گسترده می­شود بنابراین عرضه پول درون­زا است. تحقیق حاضر به آزمون نظریه پست کینزی در اقتصاد ایران پرداخته است. برای انجام این تحقیق از داده­های ۱۳۹۶-۱۳۵۷ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل­ها با استفاده از آزمون علیت گرنجری و آزمون والد انجام شده است. نتایج نشان داد که هم وام­های بانکی و هم سپرده­های بانکی علت پایه پولی هستند و جهت علیت از پایه پولی به سمت وام­ها و سپرده­های بانکی مورد تایید قرار نگرفت. بنابراین فرضیه درون­زایی پایه پولی پست کینزی در اقتصاد ایران تایید شد. نتایج همچنین نشان داد که وام­های بانکی و سپرده­های بانکی به طور مشترک علت عرضه گسترده پول هستند. در نتیجه فرضیه درون­زایی گسترده پول پست کینزی در اقتصاد ایران تایید شد. با توجه به نتایج، جهت مدیریت حجم پول و نقدینگی در اقتصاد ایران، بازنگری در سیاست­های پولی با لحاظ درون­زایی عرضه پول پیشنهاد می­شود.

Keywords:

عرضه پول , پایه پولی , درون زایی پول , پست کینزی