سید محمد موسوی نسب مبارکه - دانشجوی دکتری تاریخ تشیع دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
اصغر منتظر القائم - استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سید اصغر محمودآبادی - استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سید مهدی لطفی - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

بنی هاشم و خاندان پیامبر(ص) پس از رحلت ایشان به حاشیه رانده شدند. یکی از نظریات مطرح در تبیین این پدیده تاریخی، وجود تفاهمات پیشینی برخی اصحاب در دوران حیات پیامبر؟صل؟ می باشد. با این حال، از سویی نشانه ها، سویه ها و زمینه های این تفاهمات مورد واکاوی کافی قرار نگرفته است و از سوی دیگر، عمدتا ادله ارائه شده اندک بوده و یا در مواردی از دلالت بر مدعا قصور داشته است. بدین رو در جستار حاضر در صدد بررسی و تحلیل نشانه های پیدایش، ابعاد، روند و زمینه های جریانی هستیم که در دوران پیامبر؟صل؟ نوعی از تحزب را در برابر بنی هاشم شکل داده بود. بر اساس این پژوهش، تحزبی جدی در میان برخی مسلمانان قریشی و غیر قریشی علیه بنی هاشم وجود داشته که رقابت های پیشا اسلامی، نبردهای عصر نبوت، چشم انداز جانشینی و عدم تسامح امام علی بن ابی طالب(ع) در دین، به نحو چشمگیری در پیدایش آن نقش داشته است.  

تحزب, قریش, بنی هاشم, خاندان پیامبر(ص), امام علی بن ابی طالب(ع)