ارزیابی پایلوت کاهش TPH درپالایش خاک آلوده گازوئیلی با اصلاحگر کربن فعال

سابقه و هدف: در کشور نفت خیز ایران آلودگی خاک با ترکیبات نفتی از عوامل بسیارمهم آلودگی است. گازوئیل که یکی از محصولات عمده نفت خام است و خود منبع عمده آلودگی محیط زیست به شمار می رود. در حال حاضر نیازی مبرم در جهت جلوگیری از گسترش، نشر و پخش آلودگی های نفتی و مشتقات آنها وجود دارد. کربن فعال به عنوان یک ماده موثر برنامه های کاربردی محافظت از محیط زیست مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی پالایش هیدروکربن نفتی کل در خاک آلوده به گازوییل با اصلاحگرکربن فعال، تعیین مدل سنتیک آن در طی فرآیند اعمال اصلاحگر و بررسی کمی تاثیر مقادیر و اندازه دانه بندی کربن فعال اضافه شده بر نرخ کاهش آلودگی هیدروکربنی بوده است. مواد و روش ها: خاک آلوده به گازوییل از اطراف مخزن گازوئیل در اطراف پالایشگاه شیراز جمع وری و پس از سنجش مقدار هیدروکربن نفتی کل اولیه و ویژگی های فیزیکی و شیمایی خاک آلوده، نمونه های خاک ۷۰۰ گرمی حاوی کربن فعال آماده شده در اندازه-های ۰۵/۰ و ۰۵/۲ میلی متر و مقادیر وزنی صفر، ۲۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ گرم بر کیلوگرم بصورت پایلوت آماده شد. سپس نمونه ها در شرایط رطوبت ثابت ۵۰ درصد بمدت چهار هفته در دمای۲ ± ۲۸ درجه سانتی گراد و هر هفته دو دور هوادهی، استراحت دهی و انکوبه شد. در نهایت نتایج تغییرات هیدروکربن نفتی کل و فعالیت میکروبی در زمان پس از تجزیه و تحلیل آماری گزارش شد. یافته ها: نتایج نشان داد که کاربرد کربن فعال اثر معنی داری بر کاهش آلودگی گازوییلی خاک داشت. نتایج تعیین مدل سنتیک کاهش آلودگی در طی فرآیند اعمال کربن فعال نشان داد که سینتیک کاهش هیدروکربن نفتی کل از نوع معادله درجه اول بود. نتایج نشان داد با افزایش وزن اصلاحگر، شدت کاهش نیمه عمر و سرعت ثابت تجزیه افزایش یافت. به طوری که در تیمار وزن ۱۰۰ گرم کربن فعال، کمترین نیمه عمربرابر با ۱۳/۲۱ روز و خاک شاهد بیشترین نیمه عمر معادل با ۷۶/۷۸ را به خود اختصاص دادند. نتایج هیدروکربن نفتی کل، کاهش معنی دار هیدروکربن های نفتی را در کلیه تیمارهای کربن فعال نشان داد. بررسی تنفس زیستی (شاخص فعالیت میکروارگانیسم های تجزیه گر) نشان داد کاربرد کربن فعال، در اندازه های کوچکتر و مقدار وزنی بالاتر سبب بهبود تجزیه هیدروکربنی گردید. میزان بهره وری زیستی کربن فعال در پایان ۶۰ روز معادل با ۳۸ درصد محاسبه شد. نتیجه گیری: کاربرد اصلاحگر کربن فعال درخاک آلوده گازوئیلی یک روش ارزان، کارآمد و سازگار با محیط زیست می باشد که در صورت استفاده مناسب در خاک آلوده، محیطی مناسب برای گیاهان و میکرارگانیسم های خاک فراهم می کند. این روش می تواند در پالایش خاک های آلوده به عنوان پیش تصفیه موثر همراه با سایر روش های زیستی و یا به تنهایی (بسته به میزان آلودگی و تصفیه مورد نیاز) به کار گرفته شود.

Keywords:

تجزیه بیولوژیکی , سینتیک , کربن فعال , نیمه عمر , نفت خام