حسن شرفی - استادیار، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
نیلوفر رئیسی - کارشناس ارشد مهندسی ژئوتکنیک، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

الگوی بزرگنمایی امواج زلزله و خرابی های گسترده ناشی از آن در دره های آبرفتی، تحت تاثیر دو پدیده ی ویژگی های آبرفت و شکل عوارض توپوگرافی ساختگاه هستند. بنابراین بررسی اثرات محلی ساختگاه، از پارامترهای موثر در طراحی مقاوم سازه ها در برابر نیروهای زلزله به شمار می رود. در نوشتار حاضر برای نخستین بار پس از زلزله ی مخرب و تاریخی ۲۱ آبان۱۳۹۶ سرپل ذهاب، با استفاده ازگزارشات ژئوتکنیکی گمانه های حفاری شده توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران، به مدل سازی دو بعدی ساختار زیرسطحی منطقه فولادی پرداخته شده است. همچنین شتاب نگاشت سنگ بستر زلزله سرپل ذهاب، به منظور انجام تحلیل دینامیکی غیرخطی به کمک نرم افزار آباکوس مورد استفاده قرار گرفت و طیف پاسخ نقاط مختلف سطح خاک، به صورت دو بعدی و یک بعدی با هدف بررسی تاثیرات عوامل توپوگرافی و چینه شناسی ارائه گردیده است. تعیین پریود غالب دینامیکی ساختگاه و حداکثر مقادیر بزرگنمایی از یافته های دیگر این مطالعه است. همچنین نمودار بزرگ نمایی در دوره های زمانی متفاوت نشان می دهد که ساختمان هایی با دوره تناوب (۱/۱-۷/۰) ثانیه، بیش از سایر دوره ها تحت تاثیر شرایط ساختگاه و بزرگ نمایی قرار گرفته اند. در پایان نیز، زمین محل پروژه با محاسبه متوسط سرعت موج برشی تا عمق ۳۰ متری گمانه ها با طبقهⅢ آیین نامه۲۸۰۰، بیشترین مطابقت را نشان داد و طیف های پاسخ به دست آمده از پژوهش حاضر با طیف طرح استاندارد ۲۸۰۰ مقایسه شد. نتایج، بیانگر عملکرد صحیح و مناسب آیین نامه به طور کلی و همچنین برخورداری سازه های بلند از ایمنی کافی در این زلزله بود که ماحصل این بخش، برخلاف گزارش منتشر شده ویرایش پنجم پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله است.

اثرات ساختگاه, بزرگ نمایی امواج زلزله, آیین نامه ۲۸۰۰, آباکوس, منطقه فولادی سرپل ذهاب