فریده ملائی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوشیمی، دانشگاه پیام نور واحد تفت، یزد، ایران
فرشته عزتی قادی - استادیار، گروه زیست شناسی گیاهی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه جیرفت، کرمان، ایران
عبدالله رمضانی قرا - استادیار، گروه زیست شناسی گیاهی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه جیرفت، کرمان، ایران
سعید رضایی زارچی - استادیار، گروه زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور واحد تفت، یزد، ایران

در این مطالعه سعی شد تا به خواص ضد دیابتی شیره خشک گیاه استبرق (Calotropis procera (Willd.) R. Br.) به همراه ویتامین C در موش های دیابتی شده توسط STZ پرداخته شود. دیابت در موش های بزرگ آزمایشگاهی توسط تک دوز STZ (۵۰ میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن) به صورت تزریق درون صفاقی ایجاد گردید. ۳۰ سر موش نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی به شش گروه به شرح زیر تقسیم شدند. گروه اول) کنترل، گروه دوم) دیابتی، گروه سوم) موش های دیابتی که با شیره استبرق۲۰۰ میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن تیمار شدند، گروه چهارم) گروهی که توسط شیره استبرق (mg/kg۲۰۰) و ویتامین C (mg/kg۱۰۰) تیمار شدند، گروه پنجم) تیمار روزانه توسط شیره استبرق (mg/kg۲۰۰)، گروه ششم) حیوانات این گروه روزانه با ویتامین C (mg/kg۲۰۰) تیمار شدند. در پایان دوره ۱۵ روزه فاکتورهای بیوشیمیایی قند خون، کلسترول تام، تری گلیسیرید و هموگلوبین گلیکه (HbA۱c) بررسی شد. نتایج نشان داد که میزان قند خون، کلسترول تام، تری گلیسیرید و همگلوبین گلیکه (HbA۱c) در گروه دیابتی به طور معنی داری افزایش داشته است. تیمار گروه های دیابتی توسط شیره خشک استبرق و همچنین ترکیب شیره استبرق و ویتامین C باعث کاهش معنی دار میزان فاکتورهای بیوشیمیایی بالا گردید. نتایج نشان داد که شیره استبرق به تنهایی نسبت به گروه چهارم تاثیر بهتری بر فاکتورهای بیوشیمیایی سرم داشته است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که شیره خشک گیاه استبرق به تنهایی قادر به کاهش قند خون و همچنین عوارض ناشی از دیابت در افراد دیابتی نوع ۱ می باشد. 

هیپرگلیسمی, هیپرلیپیدمی, گیاه استبرق (Calotropis procera (Willd.) R. Br.), ویتامین C