فاطمه قبادی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زراعت، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
مجید قربانی جاوید - استادیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
علی سروش زاده - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

به منظور ارزیابی میزان عملکرد گل و کلاله و همچنین صفات رویشی زعفران (Crocus sativus L.) تحت تاثیر تاریخ های کشت و اندازه بنه، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران واقع در منطقه پاکدشت در دشت خشک ورامین در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ اجرا شد. تیمارهای تاریخ کشت، ۲۰ خرداد، ۱۶ شهریور، ۵ مهر و ۲۰ مهر و دو وزن بنه مادری، ۱۴-۱۰ گرم و ۹-۵ گرم، در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان عملکرد گل و کلاله در بنه های بزرگ کشت شده در تاریخ ۲۰ خرداد حدود ۵۰% بیشتر از سایر تاریخ های کشت و بعد از این تاریخ، عملکرد در تاریخ کاشت ۵ مهر حدود ۲۵% بیش از سایر تاریخ ها بود. اما این اختلاف نسبت به تاریخ کشت ۱۶ شهریور معنی دار نبود. در تاریخ کشت ۲۰ مهرماه نسبت به سایر تاریخ های کشت کمترین عملکرد گل و کلاله حاصل شد، به طوری که این صفات در بنه های سنگین نسبت به بنه های سبک در تمام تاریخ های کشت بیشتر بود. در تاریخ کشت ۲۰ خرداد طول گل و تعداد جوانه سبز شده بیشتر از بقیه بود. همچنین تاریخ های کشت ۲۰ خرداد و ۱۶ شهریور دارای بیشترین وزن خشک کل برگ، بیشترین طول برگ ها در جوانه اصلی و فرعی بودند که در تولید بنه های دختری در سال بعد می تواند موثر باشد. نتایج نشان داد که تمام صفات رویشی در بنه های درشت بیشتر از ریز بود. به طور کلی نتایج بیانگر آن است که کشت بنه درشت ۱۴-۱۰ گرمی در تاریخ۲۰ خرداد می تواند باعث بهبود عملکرد و صفات رویشی زعفران در دشت ورامین گردد.

اندازه بنه, تاریخ کشت, زعفران (Crocus sativus L.), صفات رویشی, عملکرد