حمید حاج امینی نجف آبادی - دانشگاه ادیان

چکیده با مقایسه روایات منقول از امام هادی علیه السلام، در تصحیح های مختلف کتاب الهدایه الکبری، تفاوت های فراوان و آشکاری بین آنها مشاهده می شود. این اختلاف ها به حدی است که نمی توان آن را از اشتباهات ناخواسته در روند چاپ یا اختلاف نسخ خطی یا تفاوت در روش کار مصححان به شمار آورد یا حتی آن را ناشی از ویژگی کتاب هایی چون الهدایه الکبری دانست. قرائن نشان می دهد که این ناهم خوانی ها، برخاسته از نگاهی مصلحت اندیش و غیرروش مند در تصحیح این کتاب بوده است. می توان انگیزه هایی چون ابهام زدایی از متن، اظهار ارادت و قدسی کردن مباحث مربوط به ائمه علیهم السلام و مقهور و منکوب نشان دادن دشمنان ایشان و نیز ملاحظات اعتقادی را از عواملی دانست که بر اساس آن، برخی مصححان یا ناشران به خود اجازه داده اند، این متن کهن را دست کاری کرده، به دل خواه خود آن را تغییر دهند. معرفی امین ترین تصحیح از بین این چاپ ها و بررسی برخی پی آمدهای دست اندازی به میراث گذشتگان در این نوشتار خواهد آمد.

کلیدواژه ها: روایات امام هادی (ع), کتاب الهدایه الکبری, ناهم خوانی معنادار روایات, تصحیح غیرروشمند