محمد زارع - دکترای تاریخ تشیع و دانش آموحته حوزه علمیه قم
محمد جاودان - استادیار گروه شیعه شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم.

ورود اسلام به ایران از مسائلی است که همواره محققان تاریخ اسلام به آن توجه داشته اند. بیشتر راه هایی که برای ورود تاکنون بررسی شده ارتباط مسلمانان با ایران، حضور برخی ایرانیان در حجاز و فتوحات از طریق خشکی است. این نوشتار به نقش دریایی خلیج فارس در ورود اسلام به پس کرانه های شمالی آن و سپس گسترش اسلام به سایر مناطق می پردازد تا نشان دهد که آیا خلیج فارس نقشی در انتقال اسلام داشته و آیا از آن می توان به عنوان مسیر دوم برای فتح بخش های دیگر ایران یاد کرد یا خیر. با تاکید بر نقش خلیج فارس در این خصوص، با تتبع در منابع و استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مراجعه به منابع دست اول، به چگونگی ورود اسلام به ایران و حوادث پیش آمده از این مسیر اشاره خواهیم کرد و نشان خواهیم داد که این منطقه از ایران تا پیش از سال ۲۸ ه‍.ق. فتح شده، هرچند به طور کامل مسلمان نشدند و جمعیتی از اعراب به این منطقه مهاجرت کرده و ساکن شدند.

گسترش اسلام, خلیج فارس, پس کرانه های شمال, فتوحات اعراب