محمدحسن شربتیان - عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور.

سرمایه اجتماعی از عواملی است که برسلامت روان خانواده اثر می گذارد. این نوشتار با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت روان زوجین شهر بیرجند صورت گرفته است روش پژوهش پیمایشی است،جامعه مورد مطالعه زوجینی که بین سال های ۹۰ تا ۹۳ ازدواج کرده اند و ساکن شهر بیرجند هستند و درسال ۱۳۹۵موردمطالعه قرارگرفته است. سن زوجین بین ۲۰ تا ۳۴ساله بوده است. حجم نمونه ۳۸۱ نفر از طریق نمونه گیری تصادفی و خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با ابزار پرسشنامه استانداردشده و خود محقق ساخته مورد مطالعه قرارگرفته است. مقدار روایی آن ۷۵/۰ به دست آمده است. فرضیات با استفاده از نرم افزارspss ۲۲ و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها بیانگر این است که براساس ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین سرمایه اجتماعی و سلامت روانی زوجین معنادار به دست آمده است. سرمایه اجتماعی درون گروهی شناختی بیشترین ضریب همبستگی (۶۵/۰ درصد) را بر سلامت روانی زوجین داشته است؛ و رابطه بین این دو متغیر نیز براساس تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر معنادار و مستقیم به دست آمده است. میزان رضایت از زندگی زناشویی،درآمد خانوادگی،برسلامت روانی زوجین اثر گذار بوده است، همچنین جنسیت بر سلامت روانی اثر گذاشته است و مردان به نسبت زنان از سلامت روانی بالاتری برخوردار بوده اند. لذا سرمایه اجتماعی شناختی (درون گروهی-برون گروهی-نهادی) موثرترین نوع سرمایه اجتماعی در این تحقیق برسلامت روانی زوجین هست. معادله پیش بینی میزان سلامت روانی زوجین زنان، متشکل از سرمایه اجتماعی شناختی، احساس رضایت از زندگی و رضایت زندگی زناشویی می تواند ۴۰ درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کند. علاوه براین سرمایه اجتماعی شناختی با بتا ۵۶/۰ همبستگی مثبت با متغیرسلامت روانی دارد.

سرمایه اجتماعی, برون گروهی/درون گروهی, سرمایه اجتماعی شناختی/ ساختاری, سلامت روانی زوجین, بیرجند