شیرین رضاخانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران
اعظم حدادی - استادیار، گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران
محمود شوندی - استادیار، گروه حفاظت محیط زیست، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران

امروزه مقاومت به آنتی بیوتیک ها در باکتری ها به دلیل استفاده نادرست رو به افزایش است که این امر برای درمان بیماری ها یک تهدید به حساب می آید. فاضلاب های بیمارستانی، پتانسیل زیادی برای ورود باکتری ها و ژن های مقاوم به محیط زیست دارند. همچنین سیستم های تصفیه کنونی نیز کارایی زیادی در حذف و یا کاهش آنتی بیوتیک ها ندارند که این امر باعث افزایش باکتری ها با ژن های مقاومت به آنتی بیوتیک ها در محیط می شود. هدف از این پژوهش بررسی شیوع ژن های پلاسمیدی qnr در جدایه های انتروباکتریاسه مقاوم به کوئینولون از فاضلاب های شهری و بیمارستانی شهر کرج بود. تعداد ۹۹ جدایه انتروباکتریاسه از پساب بیمارستانی و شهری استان البرز در بهار ۱۳۹۸ جداسازی شدند. آزمون های بیوشیمیایی به منظور شناسایی آنها انجام شد و جدایه ها از نظر الگوی مقاومت به آنتی بیوتیک های سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، افلوکساسین، نورفلوکساسین و نالیدیکسیک اسید به روش کربی بایر بررسی و جدایه هایی که بیشترین مقاومت به کوئینولون ها را داشتند. برای حضور ژن های qnr A، qnr B و qnr S به روش PCR بررسی شدند. در میان ارگانیسم های کشت شده اشریشیاکلی شایع ترین ارگانیسم بود و بعد از آن اشریشیاکلی (غیر فعال) و سیتروباکتر فروندی قرار داشتند. بیشترین مقاومت در بین جدایه ها به آنتی بیوتیک نالیدیکسیک اسید مشاهده شد. بیشتر جدایه ها حاوی ژن qnr A (۶۱ درصد) بودند. ژن های qnr B و qnr S به ترتیب در ۳۱ درصد و ۸ درصد از جدایه ها یافت شد. یک جدایه حاوی هر دو ژن qnr B و qnr A بود. بیشترین جدایه های حاوی ژن qnr A از پساب بیمارستانی و بیشترین جدایه های حاوی ژن qnr B از پساب شهری جداسازی شدند. مقاومت آنتی بیوتیکی امروزه باید به عنوان یک آلودگی زیست محیطی در نظر گرفته شود و کیفیت تصفیه فاضلاب در کاهش این عوامل باید ارزیابی شود. همچنین مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک نیز باید متوقف شوند.

کوئینولون ها, ژن هایqnr, پساب بیمارستانی, مقاومت آنتی بیوتیکی