زهره یزدی - استادیار طب کار، دانشگاه علومپزشکی قزوین، قزوین، ایران
مجید سررشته داری - استادیار داخلی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
محمد علی زحل - استادیار داخلی (ریه)، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

مقدمه حشره کش های ارگانوفسفره کاربرد گسترده ای در کشاورزی برای کنترل آفات دارند. مطالعه های انجام شده مواجهه با این حشره کش ها را با ایجاد علائم تنفسی و اختلال های اسپیرومتری مرتبط دانسته اند. استفاده از لوازم حفاظت فردی مناسب در هنگام کار با این مواد می تواند کارگران را در برابر ایجاد این عوارض محافظت نماید. این مطالعه برای بررسی شیوع علائم تنفسی و اختلال های اسپیرومتری در کارگران در معرض مواجهه شغلی با حشره کش های ارگانوفسفره انجام شده است. این مطالعه مورد شاهدی بر ۲۶۸ نفر از کارگران شاغل در کارخانه تولید حشره کش های ارگانوفسفره در شهر قزوین انجام شد. روش کار این مظالعه مورد شاهدی بر ۲۶۸ نفر از کارگران شاغل در کارخانه تولید حشره کش های ارگانو فسفره در سال ۱۳۸۸ در شهر قزوین انجام شد. یک پرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات در مورد ویژگی های اجتماعی- دموگرافیک، مصرف سیگار، و علائم تنفسی در ۱۳۴ نفر ازکارگران در معرض مواجهه با حشره کش های ارگانوفسفره در کارخانه تولید این مواد تکمیل گردید. جهت همین تعداد از کارگران به عنوان گروه کنترل در کارخانه بدون مواجهه با آلاینده تنفسی نیز پرسش نامه تکمیل گردید. برای کارگران در هر دو گروه تست تنفسی اسپیرومتری انجام گردید. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPPS وآزمون تی و همبستگی اسپیرمن مورد تجزیهو تحلیل قرار گرفت. نتایج درصد بالاتری از کارگران در معرض مواجهه وجود علائم تنفسی شامل سرفه (۱۷%)، خلط (۱۹%) ، خس خس سینه (۶%) ، تنگی نفس (۹%) ، دشواری تنفس (۷%) و آسم ریوی (۴%) را گزارش کردند. شیوع هر یک از این علائم در کارگران بدون مواجهه به ترتیب ۱ ،%۴ ،%۲ ،%۱ ،%۹ ،%۱۱% بود. FEV۱ ،FVC و نسبت FEV۱/FVC به طور قابل توجهی در کارگران در معرض مواجهه نسبت به کارگران بدون مواجهه پایین تر بود. آنالیز رگرسیون لژستیک نشان داد که خطر وجود یکی از علائم تنفسی در کارگران در معرض مواجهه با حشره کش های ارگانوفسفره در مقایسه با کارگران گروه شاهد حداقل ۳/۶ برابر افزایش پیدا می کند .(OR= ۳/۶ : CI :۲/۱-۶/۴) نتیجه گیری این مطالعه پیشنهاد می کند که علائم تنفسی زیان بار(کاهش عملکرد ریه و علائم تنفسی ) در کارگران در معرض مواجهه با ارگانوفسفات ها افزایش پیدا می کند. همچنین مواجهه طولانی مدت با حشره کش های ارگانوفسفره سبب ایجاد اختلال عملکرد تحدیدی مزمن در ریه می شود. این پدیده در کارگران گروه کنترل مشاهده نشد.

حشره کش, ارگانوفسفات, بیماری تحدیدی ریه, اسپیرومتری, علائم تنفسی