نصراله پیرانی
آرزو محمد هاشمی
صادق علیجانی

حفظ تنوع ژنتیکی در جمعیت­های بومی مرغ در نقاط مختلف ایران به دلیل اندازه کم جمعیت آنان برای انجام برنامه­های اصلاح نژادی و افزایش تولید ضروری است. اولین گام در این راه تعیین تنوع ژنتیکی در این جمعیت­ها است. بررسی توالی ناحیه HVR-I ژنوم میوکندری می­تواند شاخصی مناسبی از میزان تنوع موجود در جمعیت­های مورد بررسی ارائه دهد. هدف از این تحقیق تعیین توالی ناحیه HVR-I از ژنوم میتوکندری جمعیتی از مرغ مازندرانی ایران، تعیین میزان تنوع موجود در این جمعیت و ترسیم رابطه فیلوژنی آن با سایر نژادهای مرغ بود. به این منظور از تعداد ۲۰ قطعه مرغ مازندرانی به طور تصادفی خون­گیری انجام شد. پس از استخراج DNA از خون کامل، ناحیه HVR-I با استفاده از آغازگرهای اختصاصی تکثیر و قطعات تکثیر شده پس خالص سازی توالی یابی شدند. در کل ۱۹ توالی با کیفیت مناسب بدست آمد. پس از اخذ توالی­های مشابه ژنوم میتوکندری دیگر نژادهای موجود در بانک جهانی ژن و مرغ مرندی ایران درخت فیلوژنی با استفاده از آنها ترسیم شد. نتایج فیلوژنی مشخص کرد که مرغ بومی مازندرانی ایران با مرغ مرندی ایران، بومی کشور آذربایجان، لگهورن سفید، پلیموتراک پر خط­دار، مرغ ابریشمی و جنگلی خاکستری (سونراتی) در یک دسته قرار دارند. بنابراین، می­توان نتیجه­گیری کرد که مرغ مازندرانی احتمالا" واجد برخی شباهت­های ژنتیکی با این نژادها می­باشد.

تعیین توالی, ژنوم میتوکندری, فیلوژنی, مرغ بومی مازندرانی, ناحیه بسیار متغیر ۱