نگین محمدی زاده - کارشناس ارشد بیوتکنولوژی پژوهشکده بیوتکنولوژی کرج
مسعود توحیدفر - عضو هیات علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کرج
مطهره محسن پور - دانشجوی دکتری دانشگاه مازندران

به منظور تولید گیاهچه تراریخته گندم Triticum aestivum)) مقاوم به قارچ های فوزاریوم و ارایزیف، از ۴ سویه اگروباکتریوم LBA۴۴۰۴، AGL،  EHA۱۰۱و C۵۸، حامل پلاسمید pBI۱۲۱ نوترکیب، حاوی ژن های کیتیناز و گلوکاناز هر کدام به طور جداگانه تحت کنترل پیشبرCaMV۳۵S  و نیز ژن انتخابگر نئومایسین فسفوترانسفراز تحت کنترل پیشبر NOS استفاده شد. ریزنمونه های جنین نارس ۵ ژنوتیپ از ارقام (مغان، آرتا، سایسون و گاسکوژن) و لاین A، پس از هم کشتی با سوسپانسیون باکتری به محیط گزینشی کالوس دهی حاوی ۵۰ میلی گرم بر لیتر کانامایسین منتقل شدند. کالوس های جنین زا پس از رشد در محیط گزینشی، انتخاب و به محیط باززایی حاوی ۲۵ میلی گرم بر لیترکانامایسین انتقال یافتند. دراین پژوهش دو گیاهچه حاصل از تلقیح با سویه C۵۸ با درصد تراریزش (۳۱/۰) درصد و ۱ گیاهچه حاصل از تلقیح با سویه LBA۴۴۰۴ با درصد تراریزش (۰۷۴/۰) درصد از رقم آرتا حاصل شد. در سایر ارقام و سویه ها هیچ گیاهچه تراریخته ای مشاهده نشد. واکنش زنجیره ای پلیمراز و آنالیز لکه گذاری DNA نشان داد که گیاهان تراریخته احتمالی در مقایسه با شاهد حداقل یک نسخه از ژن های کیتیناز، گلوکاناز و نیز نئومایسین فسفوترانسفراز را در ژنوم خود دارا هستند.

اگروباکتریوم, کیتیناز, گلوکاناز, گندم تراریخته