جواد معتمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه دانشگاه آزاداسلامی واحد کرمانشاه باشگاه پژوهشگران جوان کرمانشاه ایران
علیرضا زبرجدی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه-استادیار گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی دانشگاه رازی کرمانشاه
دانیال کهریزی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه- استادیار گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی دانشگاه رازی کرمانشاه
علی هاتف سلمانیان - دانشیار پژوهشگاه ملی تحقیقات مهندسی ژنتیک و زیست فن آوری تهران
ژاله سهیلی خواه - کارشناس ارشد زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه رازی کرمانشاه

گیاهان روغنی بعد از غلات، به عنوان دومین منبع تامین­کننده کالری برای جوامع بشری محسوب می­شوند. گیاه گلرنگ به دلیل داشتن روغنی با کیفیت و محتوای بالای اسید­های چرب، مورد توجه می­باشد. به منظور بهینه­سازی کشت بافت گلرنگ، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار، طی سال­های ۸۸-۸۷ انجام گرفت. در این آزمایش، صفات کالوس­زایی و باززایی نوساقه ریزنمونه­های کوتیلدون و هیپوکوتیل ارقام Dincer و سینا در غلظت­های مختلف هورمون­های NAA و BAP روی محیط پایه MS، مورد بررسی قرار گرفت. بررسی اثرات متقابل در خصوص صفات فوق نشان داد که ارقام مورد بررسی در این آزمایش در واکنش به هورمون NAA به طور مستقل عمل کرده­اند. مقایسه میانگین­ها برای صفت کالوس­زایی نشان داد که بهترین محیط­ها برای کالوس­زایی ریزنمونه­ها که بیشترین درصد تولید کالوس را داشته­اند ترکیبات (BAP ۵/۰ و NAA ۵/۰) میلی­گرم در لیتر و (BAP ۱ و NAA ۱) میلی­گرم در لیتر به­ترتیب با میانگین­های ۳۳/۹۴ و ۹۷ درصد بوده است. علاوه بر این، رقم Dincer و ریزنمونه هیپوکوتیل واکنش بهتری را نسبت به کالوس­زایی از خود بروز داده­اند. در خصوص صفت باززایی، بیشترین درصد باززایی در ترکیب (BAP ۲ و NAA ۱/۰) به میزان ۰۷/۳۵ درصد، در رقم Dincer و ریزنمونه کوتیلدون به­دست آمد

گلرنگ, کالوس زایی, باززایی, ریزنمونه, کشت بافت