زهرا میر آزادی
بابک پیله ور
محمدهادی مشکوه السادات
رضا کرمیان

گیاهان دارویی بسیاری به صورت وحشی و طبیعی در دشت ها و دامنه کوه هاو زیست گاه های خاص خود یافت می شوند. از آنجا که این گیاهان در دنیا جهت تغذیه و درمان بیماری ها بسیار موثر و از اهمیت خاصی برخوردار می باشند، شناسایی ترکیب های موجود درآنها به خصوص گونه های بومی کشور، مورد توجه محققان و پژوهشگران این رشته قرار گرفته است. یکی از گیاهان دارویی بسیار با ارزش درختچه مورد Myrtus communis  است که در مناطق خاصی از کشور ما پراکنش دارد. هدف از بررسی حاضر تعیین درصد بازده اسانس و شناسایی ترکیبات موجود در آن است. به این منظور در سال ۱۳۸۹ برگ های آن از منطقه چم مورد در استان لرستان جمع آوری گردید. و به وسیله دستگاه کلونجر اسانس گیری شد. برای شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس از دستگاه کروماتوگراف گازی(GC) و کروماتوگراف گازی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC-MS)، با مقایسه شاخص های بازداری و مطالعه طیف های جرمی استفاده گردید. در این بررسی ۲۱ ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی گردید که لیمونن(۵/۱۸درصد) آلفا پینن(۳۲/۱۳)، سینئول ۱و ۸ (۵۸/۱۰)، به ترتیب بیشترین درصد های مواد موثره اسانس را به خود اختصاص داده بودند. تفاوت های کمی و کیفی در ترکیبات اسانس این منطقه با دیگر رویشگاه های طبیعی این درختچه میتواند ناشی از تفاوت ویژگی های اکولوژیک مناطق مانند رطوبت و ارتفاع از سطح دریا و یا سایر عوامل خاکی و جغرافیایی باشد.

گیاهان دارویی, گیاه مورد, ترکیبات شیمیایی, چم مورد