مهدی شیرازی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
جواد مظفری - دانشیار، بخش ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
فرشاد رخشنده رو - استادیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
مسعود شمس بخش - دانشیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی (TYLCV) یکی از عوامل بیماریزای مهم گوجه فرنگی در ایران می باشد. به منظور بررسی پراکنش TYLCV در ایران از مزارع وگلخانه های کشت گوجه فرنگی واقع در هشت استان کشور طی سالهای زراعی۸۷-۸۶ و ۸۸-۸۷ نمونه برداری شد. از بین ۲۸۴ نمونه بررسی شده ویروس در ۱۵۳ نمونه از شش استان کشور با استفاده از آزمون PCR ردیابی شد. بر این اساس، وجود TYLCV در مناطق رضوان (هرمزگان)، دشتستان (بوشهر)، دزفول (خوزستان)، پاکدشت و اسلامشهر (تهران) برای اولین بار گزارش می گردد. همچنین بر اساس مناطق جغرافیایی و علائم، ۹ جدایه برای تعیین ترادف انتخاب شدند. مقایسه ترادف DNA ویروسی تکثیر شده به طول ۶۷۰ نوکلئوتید شامل بخشی از ژن های پروتئین پوششی و حرکتی ویروس با ترادف های گزارش شده از ایران و ترادف نژاد های نزدیک به آنها در بانک ژن نشان داد که جدایه های مورد مطالعه در این پژوهش در دو گروه اصلی قرار می گیرند؛ جدایه های جمع آوری شده از استانهای هرمزگان، خوزستان و کرمان با جدایه های ایرانی TYLCV-Ir۲ و TYLCV-Kahnooj و جدایه ای از عمان در یک گروه و جدایه های بدست آمده از بوشهر، فارس و تهران نزدیک به جدایه ایرانی TYLCV-Abadeh و جدایه هایی از مصر و فلسطین اشغالی در کنار هم قرار گرفتند. نتایج حاصل از این بررسی بیانگر آن است که TYLCV در ایران از تنوع ژنتیکی بالایی برخوردار است.

جمینی ویروس, TYLCV, PCR, Solanum lycopersicon