مهدی کاکایی
حجت اله مظاهری لقب
دانیال کهریزی

مطالعه صفات مورفولوژیکی و نشانگر­های مولکولی جهت تشخیص تنوع ژنتیکی گامی مهم و اساسی در اکثر برنامه­های اصلاحی می­باشد. در مطالعه حاضر از داده­های حاصل از صفات کمی و الگوی باندی پروتئین­های بذر برای ارزیابی تنوع ژنتیکی و طبقه بندی برخی از ژنوتیپ­های یولاف زراعی استفاده گردید. برای این منظور ۱۰ ژنوتیپ یولاف با آرایش طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس داده­ها نشان داد که ژنوتیپ­های مورد بررسی از نظر برخی صفات مطالعه شده دارای اختلاف معنی­دار هستند. تجزیه­ی خوشه­ای به روش UPGMA برای داده­های زراعی، ژنوتیپ­های مورد ارزیابی را در سه گروه قرار داد. بیشترین سود ژنتیکی برای صفت طول برگ پرچم (۷۴/۹۴) مشاهده گردید. برای تعیین همبستگی بین صفات مورفولوژیکی و مولکولی از آزمون مانتل– هانزل  (Mantel - Haenszel) استفاده گردید و همبستگی معنی­داری بین صفات مورفولوژیکی و داده­های مولکولی مشاهده نشد. با توجه به فواصل ژنتیکی بین ژنوتیپ­ها، در برنامه­های بهنژادی جهت به دست آوردن مقدار هتروزیس، تلاقی ژنوتیپ­های ۲۱۲ با ژنوتیپ­های ۲۱۷، ۲۰۲، ۲۰۴ و ۲۰۱ با توجه به ضرایب تشابه مورفولوژیکی قابل توجیه می­باشد. در تحقیقات آتی، مطالعه آزمایشات مشابه به همراه تعداد بیشتری از ژنوتیپ­ها توصیه می­گردد.

یولاف, فاصله ژنتیکی, صفات مورفولوژیکی, سود ژنتیکی, SDS-PAGE