علی ملائی - مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد
عبدالرسول تلوری - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
اردشیر شفیعی

بارش همچون دیگر پدیدهای هیدرولوژیکی جزو متغیرهایی است که از تغییرات مکانی برخوردار می باشد . برای تعیین سیلاب طراحی که خود یکی از گامهای اساسی در طراحی و اندازه یابی انواع سازه ها و تأسیسات هیدرولیکی و پروژه های کنترل سیلاب می باشد . بررسی نحوه الگوی توزیع مکانی بارش ضروری می باشد . در این تحقیق به منظور بررسی تغییرات مکانی بارشهای حدکثر 2 ، 3 ، 6 ، 9 ، 12 ، 18 ، 24 ، 36 و 48 ساعته در محدوده استان کهگیلویه و بویراحمد با جمع آوری و بررسی رگبارهای مشاهداتی تعداد 45 رگبار فراگیر و حداکثر انتخاب گردید . با توجه به اینکه در هر رگبار، نحوه پراکنش مکانی مقادیر بارش متفاوت می باشد . الگوی مکانی هر یک از رگبارهای مشاهداتی با سه روش زمین آماری کریکینگ، کوکریکینگ، عکس فاصله مورد تحلیل قرار گرفت . این بررسی نشان می دهد که در اکثر رگبارها روش کریکینگ از خطای کمتری برخوردار بوده است . با ارزیابی و مقایسه نتایج روشهای ذکر شده، الگوی بهینه در هر یک از رگبارهای مورد نظر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) تعیین گردید و رابطه عمق ، سطح و تداوم بارشهای حداکثر در تداومهای مذکور در محدوده مورد مطالعه ارائه شده است .

تغییرات مکانی، بارش حداکثر، روابط، عمق، سطح، تداوم، زمین آمار، استان کهگیلویه و بویراحمد