عباس پناهی
اسدالله محمدزاده

سفرنامه نویسان فرانسوی عصر قاجار در گزارشهای خود، به مسالهی زنان توجه ویژهای نشان دادهاند. از آنجایی که زنان شهری کارکردی متفاوت با زنان روستایی در ایران داشتند، این موضوع بازتابی جدی در سفرنامههای آنان داشت. پژوهش حاضر، با استفاده از نظریهی بازنمایی استوارت هال و روش توصیفی تحلیلی تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که نگرش سفرنامه نویسان فرانسوی نسبت به زنان ایران در دوره قاجار چگونه بوده است؟ در پاسخ می توان این مدعا را مطرح کرد که دو نگرش کلی در مقولهی زن از این سفرنامهها قابل استنباط است: نگرش تحسینآمیز و دیگر، نگاه شرقشناسانه نسبت به زن ایرانی. نگاه نخست، بیشتر مثبت و نگاه دوم تا حدودی منفی است. یافته های دیگر پژوهش نشان می دهد که هرچند سیاحان فرانسوی در سفرنامههایشان، زن ایرانی را از جهات متعددی مورد توجه و گاه آنان را مورد ستایش قراردادهاند و توصیفهای آنان با توجه به محدودیتهایشان در مطالعهی زنان جامع بوده است؛ ولی در بازنمایی این مولفهها چندان موفق عمل نکرده اند.

Reception Theory, Iranian Women, Travel Literatures, French Travelers, Qajar Period., بازنمایی, زن ایرانی, سفرنامه ها, سیاحان فرانسوی, عصر قاجار.