زهرا علیزاده بیرجندی - دانشگاه بیرجند
زهرا نادی - دانشگاه بیرجند

بانک شاهنشاهی ایران که پس از امتیاز رویتر تاسیس شد، شعبات متعددی را در شهرهای مختلف ایران دایر نمود. از زمان تاسیس شعب بانک شاهی انگلیس در شهرهای ایران، میان بانک و طبقات گوناگون اجتماعی مراوداتی وجود داشت که نوع این مراودات بر اساس شان طبقاتی و موقعیت افراد متفاوت بوده است. یکی از این شعب، بانک شاهی بیرجند می باشد. با تاسیس این شعبه ی بانک در بیرجند، امور تجاری بازرگانی و مبادلات مالی اعتباری این منطقه بر عهده ی این موسسه قرار گرفت. در همین راستا، روابط این شعبه با سه قشر حاکمان محلی، تجار و مردم عادی شکل گرفت. این بانک در کنار روابط دوستانه با حکام و کارگزاران این منطقه، امور مالی و اعتباری این افراد را در دست داشت و کالاهای سفارشی آنان را نیز تامین می کرد و در مقابل تامین مستحفظ و امنیت روسا، کارمندان و کاروان های بانک بر عهده ی حاکم محلی بود. این بانک هم چنین، بسیاری از نقل و انتقالات امور نقدی و غیر نقدی تجار و مردم عادی را نیز با شعبه های دیگر بر عهده داشت. افزون بر این روابط اعتباری، بانک گاهی به عنوان واسطه در اختلافات شخصی، ملکی و مالی که میان مردم و حکام رخ می داد، دخالت می کرد. این مقاله به بررسی و تحلیل مناسبات بانک با (امرای محلی، تجار، مردم عادی) و ارزیابی عوامل موثر در این تعاملات اختصاص دارد.

Keywords: British Imperial Bank of Persia, Birjand, F. Hill, Local Governors, Merchants, Financial and Credit Relations., واژه های کلیدی: بانک شاهی انگلیس, بیرجند, اف.هیل, حاکمان محلی, تجار, مناسبات مالی و اعتباری.