سید حسن شجاعی دیوکلایی - دانشگاه شهید بهشتی
امامعلی شعبانی - دانشگاه اراک

وقوع بحران اقتصادی ۱۹۲۹ با ورشکستگی صنایع جوامع سرمایه داری، اقتصاد وابسته ی کشورهای توسعه نیافته را که مواد اولیه ی صنایع این جوامع را تولید می کردند، دچار بحران و مشکلات مشابه نمود. در پی این مساله، جوامع توسعه-نیافته واکنش های اقتصادی مشابهی از خود نشان دادند. پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از کتاب ها، روزنامه ها، مجلات، اسناد و مدارک آرشیوی با طرح این پرسش که بحران اقتصادی ۱۹۲۹ چه نتایجی در ایران برجای گذاشت و چه واکنش های اقتصادی برانگیخت؟ به بررسی پیامدهای بحران اقتصادی در ایران و واکنش های صورت گرفته به آن بپردازد. دستاوردهای پژوهش مشخص می کند ایران همانند سایر جوامع توسعه نیافته در پی بحران ۱۹۲۹ رفتار به نسبت مشابهی در نظام بازار جهانی سرمایه داری ایفا کرده است. دولت پهلوی در واکنش به بحران، اقداماتی نظیر تلاش برای افزایش کمی و کیفی صادرات، نظارت و مداخله در امور اقتصادی از طریق تاسیس نهادهای اقتصادی و وضع قوانین حقوقی و ایجاد صنایع در کشور و... انجام داده است که در این مقاله مورد واکاوی و تبیین قرار گرفته است.

Keyword: ۱۹۲۹ economic crisis, Underdeveloped societies, Economy of Iran, First Pahlavi era., واژه های کلیدی: بحران اقتصادی ۱۹۲۹, جوامع توسعه نیافته, اقتصاد ایران, عصر پهلوی اول.