مسعود نادری ورندی - دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
علی کیالاشکی - دانشگاه آزاد اسلامی، نوشهر، ایران
رامین ویسی - دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
علی شیخ الاسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

به­ منظور بررسی اثر ارتفاع از سطح دریا روی برخی ویژگی­های کمی و کیفی گونه صنوبر دلتوئیدس در استان مازندران سه رویشگاه در حدود ارتفاعی بین ۱۵۰ تا ۱۲۰۰ متر در شهرستان ساری انتخاب شد. در هر رویشگاه برخی از مشخصه های کمی درختان از جمله قطر برابرسینه، ارتفاع کل، سطح مقطع، حجم، ضریب شکل و متغیرهای کیفی شامل سلامت تنه، تقارن تاج و فرم تنه مورد اندازه گیری و ارزیابی قرار گرفت و با استفاده از تجزیه واریانس یک طرفه و آزمون کروسکال والیس، مقادیر مربوط به مشخصه های کمی و کیفی درختان درسه رویشگاه مقایسه شدند. نتایج نشان­داد که ارتفاع از سطح دریا اثرات معنی ­داری روی خصوصیات کمی و کیفی درختان صنوبر دلتوئیدس داشت و در ارتفاعات پایین­تر (۳۰۰-۱۵۰ متر) درختان صنوبر از رشد قطری و حجمی مطلوب ­تری نسبت به ارتفاعات بالاتر برخوردار بودند. بر اساس نتایج بیشترین مقدار قطر برابرسینه (۸۳/۲۷ سانتی­ متر)، ارتفاع (۱۳/۲۱ متر)، سطح مقطع (۰۴۶/۰ مترمربع) و حجم (۱۱/۲ مترمکعب) و بیشترین فراوانی درختان با تنه استوانه­ای در رویشگاه مهدشت (ارتفاع کمتر) مشاهده شد. درختان رویشگاه پهنه­ کلا دارای بیشترین مقدار ضریب شکل (۹۹/۰)  و تاج متقارن بودند. با توجه به نتایج این پژوهش می­ توان بیان کرد کاشت گونه صنوبر دلتوئیدس در مناطق پایین­بند می­ تواند موجب افزایش خصوصیات کمی و کیفی درختان این گونه شود و  راهکار مناسبی به منظور تامین نیاز چوبی صنایع  وابسته به چوب باشد.

Silvicultural characteristics, Diameter and volume growth, Altitude, جنگل کاری, ویژگی های جنگل شناسی, رشد قطری و حجمی, ارتفاع از سطح دریا آزاد