کاربـرد همـزمان نـظام شاخص کیفیـت آب و GIS به عنـوان یک ابزار مـدیـریتـی ( مطالعه موردی : رودخانه دز در جنوب غربی ایران )

سلسله جبال زاگرس منشأ بارندگیهای فراوان می باشند . بارش ناشی از این ارتفاعات توسط رودخانه های مختلف عمدتاً در جهت جنوب و جنوب غرب جریان می یابد . یکی از مهمترین این رودخانه ها ، رودخانه دز است که در بندقیر به رودخانه کارون ملحق شده و کارون بزرگ را تشکیل می دهد . مساحت حوضه آبریز دز 21720 کیلومتر مربع می باشد . پساب صنایع مختلف ، زمینهای کشاورزی و فاضلابهای خانگی به رودخانه دز تخلیه شده و از عوامل آلاینده این رودخانه می باشند . با پهنه بندی آلودگی و ارائه تصویر صحیح از وضعیت کیفی آبهای سطحی علاوه بر افزایش مشارکت مردمی در حفظ سلامت وکیفیت آبهای سطحی ، ابزاری مفید را در اختیار قرار داده تا هر گونه تصمیم گیری مدیریتی که اثرات زیست محیطی آن بصورت مستقیم یا غیر مستقیم متوجه آبهای سطحی کشور باشد ، با آگاهی بیشتری اتخاذ شود وضرورت اعمال شیوه های مدیریتی منابع آب در هر نقطه مشخص می گردد . همچنین این تحقیق کاربرد همزمان نظام شاخص کیفیت آب و GIS را به عنوان یک ابزار مدیریتی بیش از پیش آشکار می سازد . در مجموع با توجه به نظام طبقه بندی سالانه شاخص کیفیت مشخص می شود که 6 ایستگاه سد دز ، حمیدآباد ، هفت تپه ، ابوالطیور ، چنیبیه و ساحی خماط از لحاظ طبقه بندی شاخص کیفیت آب ، در گروه سوم یعنی ایجاد تغییرات شدید در ویژگیهای آب و ایستگاه بامدژ در گروه چهارم یعنی ایجاد تغییرات خطرناک در سیستم آبی قرار می گیرند . همچنین طبق نتایج بدست آمده دامنه شاخص کیفیت سالانه در ایستگاههای مختلف در محدوده 645 تا 756 متغیر بوده است . بیشترین مقدار شاخص کیفیت مربوط به ایستگاه سد دز در بالادست و کمترین آن مربوط به ایستگاه بامدژ در پایین دست رودخانه بوده است .

Keywords:

. GIS کیفیت آب , رودخانه دز , نظام شاخص کیفیت آب ,