نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد - مرکز تحقیقات فناوریهای زیست محیطی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، اه
علیرضا معصومی - سرپرست پروژههای پژوهشی محیط زیست و حفاظت صنعتی، مناطق نفتخیز جنوب، اه

در حال حاضر تعداد 146 نوع ماده شیمیایی مختلف در انبارهای شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب ناحیه صنعتی کارون نگهداری می شوند و اکثر این مواد در عملیات حفاری کاربرد دارند. این تحقیق نشان داد که تعداد 35 ماده شیمیایی فاسد شده یا تاریخ مصرف گذشته در بین این مواد وجود دارد. این مواد با استفاده از مقررات RCRA شناسایی و طبقه بندی گردیدندو مشخص گردید 15 ماده از 35 ماده شناسایی شده در این لیست قرار می گیرند. پنج ماده جز مواد زائد خطرناک سمی یا فهرست U ، چهار ماده جز مواد زائد خطرناک حاد یا فهرست P ، چهار ماده با کد D002 و یک ماده با کد D003 شناسایی گردیدند و یک ماده نیز جز مواد زائد خطرناک از منابع مشخص یا فهرست K قرار گرفته است. از این مقدار مایعات خطرناک با مقدار 120000 لیتر و جامدات خطرناک با مقدار 79000 کیلوگرم مواد زائد جامد شناسایی شده را تشکیل می دهند. در حال حاضر هیچ روش مشخصی برای مدیریت و دفع اصولی مواد شیمیایی فاسد شده در منطقه صنعتی کارون وجود ندارد. از سویی دیگر این مواد در هنگام نگهداری می بایستی در ظروف مناسب که براحتی قابل حمل و نقل و بازرسی باشند قرار گرفته و در جای خشک و خنک با تهویه مناسب در یک محل دور بسته و سر پوشیده قرار داده شوند. در هنگام حمل می بایستی مطابق با مقررات RCRA برچسب گذاری، علامت گذاری و نصب پلاکارد انجام پذیرد. همچنین نحوه دفع این مواد باید به گونه ای مطمئن و بی خطر صورت پذیرد و یا بصورت بی خطر مجددا وارد چرخه استفاده شوند و یا به کمک روشهای خنثی سازی یا تخریب حرارتی در درجه حرارت بالا و یا دفن مهندسی دفع شوند.

مواد شیمیایی، مواد فاسد شده، سمی، RCRA، مواد خطرناک، عملیات حفاری، دفع اصولی، خنثی سازی