آب، ارتباط مستمر و هماهنگی داشته باشند، اما آنچه قابل توجه است، این است که این مردمان (کشاورزان )خود دارای تاریخچه غنی از اطلاعات در این حوزه هستند که اسناد تاریخی گواه این ادعا است. در واقع در کتب دانشگاهی و وسمینارها اسناد علمی زیادی در حوزه مصرف بهینه آب و مشارکت روستاییان تدریس و مطرح میشود، اما چقدر از این اسناد از دل تجربیات وکاوشها وپژوهشهای محلی بر آمده است؟ بسیاری از تجربیات مناطق دیگر ایران به علت متفاوت بودن مختصات جغرافیایی وخلق وخوی متفاوت، قابل تعمیم نباشد در واقع ما چقدر از مشارکت روستاییان ومیزان اطلاعات و تجربیات آنها مطلع هستیم وچقدر از این اطلاعات بومی ومختص آن منطقه است؟ تا چه اندازه پیگیر جمع آوری اسناد علمی از طریق پژوهش های محلی بوده ایم؟ در واقع دانش عظیمی می تواند در میان این مردمانی باشد که سالهاست کار را تجربه، ونسل به نسل به فرزندان خود منتقل می کنند .تجربه ای که جای خالیش را در متون علمی در بسیاری از مواقع شاهد هستیم .با نهادینه کردن این طرز تفکر بود که توانستیم با ارزشترین اسناد را در حوزه قنات جمع آوری کنیم و کرسی علمی آن را بنا نهیم.این تلاش وتجربه باید وارد دیگر عرصه ها ی این حوزه(آب و کشاورزی) شود و راهی که در راستای ارج نهادن وشناخت تجربیات بومی ومحلی شد، ادامه پیدا کند. این پژوهش سعی دارد با تکیه بر روش تحقیق کیفی که روشی مردم شناسانه است، به صورت علمی در این مسیر گام بردارد.در این روش فرد ملزم است مستقیما به سراغ کشاورزان برود وبه ثبت وکاوش دانش وتجربه این افراد به صورت مستقیم بنشیند، نقاط قوت وضعف هر کدام از مناطق را از نزدیک ببیند ودر مورد آن با کشاورزان وصاحب نظران وبزرگان آن منطقه ومتخصصین به بحث و بررسی بپردازد تابه کمک آن نتیجه این پژوهش عینی تر وکاربردی تر شود.در واقع برای بدست آوردن بعضی از دانشها باید از محیط کتابخانه ها وآزمایشگاهها خارج شد و به صورت عینی وعملی تجربیات ودانش را ثبت کرد وبرگی به یافته ها افزود. در واقع باید گفت خود باوری اصل اساسی برای خودکفایی است و چه خوب است که این باور براساس اینگونه پژوهشها نهادینه شود. دانش بومی کشاورزان هر منطقه ای ارزشمند است وقابلیت شناخت وجمع آوری دارد.همچنین اگر مردم بدانند که نحوه مشارکت آنان در تعیین و تحقق امری، نقش آفرین می باشد، بی شک در انجام آن امر باری خواهند نمود. چنانچه در امر بهره وری، فرهنگ مشارکت و همدلی در تمامی ابعاد صورت پذیرد، این جلوه ی توسعه، تحقق خواهد یافت، در غیر این صورت چنانچه بهترین طرح ها در امر تولید و مصرف ارائه گردد اما در بستر اجرایی مورد اقبال، توجه و عملکرد مردمی واقع نگردد، هیچ نتیجه ای عاید نخواهد شد.