حسین نعیمی پور یونسی - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

مقدمه: جنس آستراگالوس به عنوان بزرگترین جنس گیاهان آوندار به شمار میرود. گونه های این جنس از لحاظ تولید پلی ساکارید کتیرا، از نظر اقتصادی بسیار حائز اهمیت هستند. پلیساکاریدهای گیاهی، ماکرومولکولهای طبیعی هستند که هستند به طور گستردهای در گیاهان مختلف با خواص دارویی مانند ضد التهاب ، ضد ویروس و تعدیل سیستم ایمنی بدن و مزایای متابولیسم وجود دارد. پلیساکاریدهای گون اغلب بعنوان گیاه دارویی با اثربخشی مثبت در کاهش چربی های پلاسما، بهبود حساسیت به انسولین استفاده میشوند و دارای مزایای متنوعی در برابر اختلالات متابولیک مانند کبد چرب غیرالکلی و چاقی هستند، هرچند مکانیسمهای اساسی تا حدود زیادی ناشناخته است.مواد و روشها: از داده های با شماره دسترسی GSE۱۱۳۲۶۳ که در پایگاه داده NCBI بارگذاری شده بود، برای بررسی تاثیر پلیساکاریدهای گون در پیشگیری و درمان کبد چرب غیرالکلی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های ریزآرایه و نرمالسازی بیان ژنها (درصورت لزوم) از یک برنامه تحت وب یکپارچه (iDEP) انجام شد. ۲۴ عدد موش نر به صورت تصادفی به سه گروه شامل: گروه های شاهد، جیره با چربی بالا با یا بدون مکمل پلیساکارید گون تقسیم شدند و در طی ۱۲ هفته تغذیه متوالی، وزن بدن صورت هفتگی اندازه گیری شد. براساس نتایج رنگ آمیزی کبد با هماتوکسیلین- ائوزین و تشخیص تجمع تریگلیسرید کبدی، ۳ نمونه کبد از هر گروه با روشهای رونویسی تشخیص داده شدند. برای بررسی تفاوت بیان ژنها از بسته نرمافزاری limma استفاده شد.نتایج و بحث: براساس آستانه میزان کشف اشتباه (FDR≤۰.۱) و تغییرات مساوی یا بیش از دو برابر و با مقایسه تفاوت بیان ژنها در گروه خوراک با چربی بالا در مقابل گروه شاهد تعداد ژنهای با بیان بالا و پائین بهترتیب ۷۰۳ و ۹۶۲ ژن و در گروه خوراک با چربی بالا با مکمل پلیساکارید گون در مقابل شاهد بهترتیب ۱۳۶و ۳۸۵ و در گروه گروه خوراک با چربی بالا با مکمل پلی ساکارید گون در مقابل خوراک با چربی بالا بهترتیب ۲۵۱ و۲۵۰ بود. براساس روش خوشه بندی K-means، ۱۰۰۰ ژن که بیشترین تغییرات را داشتند به هفت خوشه تقسیم شدند. درون شناختی ژن براساس دیدگاه فرایند زیستی نشان داد، مسیر زیستی پاسخ به استرس ۳۶) ژن)، واکنش دفاعی ۲۲) ژن) و واکنش التهابی ۱۶) ژن) در خوشه A از جمله مسیرهای غنی شده با بالاترین معنیداری بودند.نتیجه گیری کلی: نتایج نشان داد مکمل پلی ساکارید گون تاثیر زیادی در تغییر الگوی بیان ژن در بیماری کبد چرب غیرالکلی دارد و میتواند در پیشگیری و درمان این بیماری موثر باشد.

اختلالات متابولیک، استئاتوز کبدی، آنالیز بیان ژن، کربوهیدرات