فاطمه کاراندیش - دانشگاه زابل
علی شاهنظری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

  فقدان ایستگاه­های هواشناسی در نقاط مرتفع در مناطق کوهستانی، امکان استفاده از روش رگرسیون خطی در پهنه­بندی دمای هوا در مقیاس­های زمانی مختلف را با مشکل مواجه ساخته است. لذا در این مطالعه، به بررسی دقت روش­های کریجینگ، کوکریجینگ و میانگین متحرک وزنی با توان­های ۲ و ۳ در تهیه توزیع مکانی دمای هوا در مقیاس­های ماهانه و سالانه در مقایسه با روش رگرسیون خطی پرداخته شده است. بدین منظور از داده­های یک دوره آماری ۲۵ ساله (۱۳۸۰-۱۳۵۵) استفاده شد. مقایسه نتایج با استفاه از شاخص­های مجذور مربعات باقیمانده، دقت و انحراف و بررسی مفهوم فیزیکی مقادیر برآورد شده صورت گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد استفاده از متغیر کمکی ارتفاع در روش کوکریجینگ میزان شعاع تاثیر را ۲۸% افزایش داده است. همچنین، علیرغم بیش­برآورد مقادیر دمای هوای ماهانه و سالانه با روش کریجینگ، اختلاف معنی­داری در سطح پنج درصد بین شاخص­های ارزیابی در دو روش کریجینگ و کوکریجینگ وجود نداشت. بررسی نتایج ارزیابی روش­های منتخب، قابلیت دو روش مذکور در مقایسه با روش رگرسیون خطی در پهنه­بندی دمای هوا در منطقه کارون را به اثبات می­رساند. تحلیل نقشه­های هم­دمای ماهانه و سالانه با روش کریجینگ، کاهش مقادیر دمای هوا از نواحی شرقی به غربی را نشان می­دهد.

Spatial Distribution, Radius of influence, Kriging, Co-Kriging, Iso-temperature maps, توزیع مکانی, شعاع تاثیر, کریجینگ, کوکریجینگ, نقشه های هم دما