پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش های ارزش اطلاعاتی و تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شلمانرود)

  زمین لغزش نوعی حرکت دامنه­ای است که منجر به جابجایی مواد سطحی دامنه­های پر شیب می­گردد. دامنه­های شمالی رشته کوه البرز تحت تاثیر شرایط محیطی و اقلیم مرطوب دارای پتانسیل بالایی از لحاظ وقوع زمین لغزش می­باشند. از جمله این مناطق ، حوزه ­ ی آبخیز شلمانرود است که در شهرستان لنگرود قرار داشته و حدود ۴۲ لغزش در آن ثبت گردیده است. در این تحقیق برای پهنه ­ بندی خطر زمین لغزش از دو مدل رگرسیون دو متغیره (ارزش اطلاعاتی) و تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) استفاده شد. در ابتدا با استفاده از نرم­افزار Arc GIS لایه ­ های رقومی شامل کاربری اراضی، طبقات شیب، لیتولوژی، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه و فاصله از گسل ته یه گردید. سپس نقشه پهنه­بندی خطر با کمک دو روش مورد نظر در ۵ طبقه ( پهنه با خطر نسبی ناچیز، خطر نسبی کم، خطر نسبی متوسط، خطر نسبی زیاد و خطر نسبی خیلی زیاد) بدست آمد . به منظور ارزیابی روش­های پهنه­بندی مورد نظر ، نقشه پهنه­بندی حاصل از هر یک از آنها با نقشه پراکنش زمین لغزش (شاخص زمین لغزش) مقایسه گردید. نتایج نشان داد که مدل رگرسیون دو متغیره (ارزش اطلاعاتی) نسبت به روش تحلیل سلسله مراتبی روش مناسب­تری می­باشد. همچنین نتایج نشان داد که در وقوع زمین لغزش ، عوامل کاربری اراضی (باغات چای) ، سنگ شناسی و طبقه شیب (۴۵ تا ۶۰ درصد) تاثیر قابل ملاحظه­ای نسبت به سایر عوامل دارند.

Keywords:

Keywords: landslide , Information value method , Analytical hierarchy Process method , Shalman­rood , زمین لغزش , ارزش اطلاعاتی , تحلیل سلسله مراتبی , شلمانرود