بررسی پایداری عملکرد لاین های امیدبخش پنبه دیپلوئید با استفاده از روش های پارامتری

    در مناطق زیادی هنوز هم به ­دلیل آب و خاک شور، پنبه های دیپلوئید کشت می شوند. این مطالعه به­ منظور بررسی سازگاری و پایداری عملکرد وش لاین های امید بخش انتخابی از دورگ های بین گونه ای هرباسئوم و آربارئوم شامل سه لاین به همراه دو شاهد دیپلوئید غوزه قرمز و آریا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مدت دو سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ در چهار شهرستان کاشمر، نیشابور، سبزوار و فیض آباد اجرا شد. صفات تعداد غوزه های باز و بسته در بوته، قطر طوقه، عملکرد چین اول و دوم و عملکرد کل، وزن غوزه، تعداد شاخه های رویا و زایا، ارتفاع بوته، کیل و زودرسی محصول، اندازه­ گیری گردید. تجزیه واریانس مرکب برای دو سال و چهار منطقه انجام و برای تعیین پایداری ارقام از ضریب رگرسیون خطی فینلی و ویلکینسون و پارامتر پایداری لین و بینز استفاده شد. اثر متقابل لاین × منطقه × سال عملکرد وش معنی دار بود. لاین های آزمایشی KD-۹۲-۱۱ با  ۵۸/۰۲ درصد، KD-۹۲-۱۹ با ۵۷/۹۲ درصد و KD-۹۲-۱۷ با ۵۶/۹۴%  بیشترین درصد زودرسی را داشتند. لاین KD-۹۲-۱۷ با ۱۰۳۰ کیلوگرم در هکتار محصول بیشتری تولید و با ۲۰/۱ و ۱۹/۱، بیشترین تعداد شاخه زایا و غوزه باز را تولید کرد. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به ­روش لین و بینز نشان داد که لاین KD-۹۲-۱۹ کمترین واریانس درون مکانی را در بین لاین های آزمایشی داشته و از پایداری بالاتری برخوردار بود و برای برنامه های اصلاحی آینده مناسب است.

Keywords:

Early maturity , Lin and Binns method , Red boll , Seed cotton yield , Stability parameter , پارامتر پایداری , روش لین و بینز , زودرسی , عملکرد وش , غوزه قرمز