بررسی تنوع ژنتیکی برخی ژرم پلاسم های گندم با استفاده از صفات مورفوفنولوژیک

به منظور ارزیابی عملکرد و برخی صفات مورفوفنولوژیک گندم و بررسی تنوع ژنتیکی آن­ها، بررسی­ های مزرعه­ ای و آزمایشگاهی روی ۱۱۵ ژنوتیپ مختلف گندم در سال زراعی ۹۴-۱۳۹۳ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. طبق نتایج به دست آمده صفات مورد بررسی از تنوع بالایی برخوردار بوده و بین ژنوتیپ ها تفاوت معنی داری از لحاظ کلیه صفات مورد ارزیابی به جزء طول دانه وجود داشت. نتایج نشان داد که تعداد پنجه در مترمربع بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشت (**۷۹/۰). بر اساس نتایج به دست آمده از رگرسیون مرحله ای تعداد کل پنجه در متر مربع بیشترین اثر را برروی عملکرد دانه داشت به طوری که اولین صفتی بود که وارد مدل شد. نتایج حاصل از تجزیه علیت نشان داد که صفت شاخص برداشت بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه در مترمربع داشت (۶۴/۰) و بیشترین اثر غیر مستقیم مربوط به صفت تعداد کل پنجه در متر مربع از طریق عملکرد بیولوژیک بود (۴۵۸/۰). با استفاده از تجزیه خوشه ای دو گروه براساس دندروگرام حاصل شد که از لحاظ شجره ارقام و برخی صفات مورد بررسی شباهت بیشتری داشتند. بنابراین می توان از تعداد پنجه و شاخص برداشت به عنوان صفات برتر در برنامه های انتخاب غیر مسقیم استقاده نمود.

Keywords:

Genetic Diversity , Stepwise Regression , Path Analysis , Cluster Analysis , Wheat , تنوع ژنتیکی , رگرسیون مرحله ای , تجزیه علیت , تجزیه خوشه ای , گندم