قمر داداشی جمایران - Mohaghegh Ardabili University
علی اصغری - Mohaghegh Ardabili University
اصغر عبادی - Mohaghegh Ardabili University
معصومه یوسفی آذرخانیان - Jihad Agricultural Organization of Qazvin Province

   تنش خشکی مهم ترین عامل غیر زنده محدودکننده رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک است. در این مطالعه، تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر محتوای پروتئین، پرولین، قندهای محلول و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز در رازیانه (Foeniculum vulgare L.) مورد بررسی قرار گرفت. ده اکوتیپ رازیانه در دو سطح تنش شامل شاهد (نگهداری با آبیاری منظم در حد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی (آبیاری در ۴۰ درصد ظرفیت مزرعه) در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین اکوتیپ­ های رازیانه از  نظر تمامی صفات به غیر از پرولین اختلاف معنی ­داری وجود دارد. هم چنین تنش خشکی بر تمام صفات مورد مطالعه تاثیر معنی داری داشت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز در برگ های هر ۱۰ اکوتیپ در شرایط استرس افزایش یافت. میزان قند محلول و پرولین در اکثر اکوتیپ ها کاهش معنی داری را در سطح تنش خشکی (آبیاری با ۴۰ درصد ظرفیت مزرعه) نشان داد. میزان پروتئین کل نیز در تمام اکوتیپ های مورد مطالعه در سطح تنش خشکی کاهش معنی داری نشان داد. نتایج رتبه بندی اکوتیپ ها با استفاده از روش SIIG نشان داد که اکوتیپ های خورشیدآباد و تتماج بیشترین میزان SIIG را نسبت به سایر اکوتیپ ها داشتند و این اکوتیپ ­ها به عنوان متحمل ترین اکوتیپ ها به تنش خشکی شناخته شده اند. اکوتیپ های شیروان،  قاضی انتپ و ازمیر نیز به ترتیب به عنوان حساس ترین اکوتیپ های به تنش خشکی شناخته شدند. نتایج رتبه بندی اکوتیپ­ ها بر اساس شاخص SIIG مطابقت کامل با نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای بر اساس شاخص تحمل Ti داشت.

Antioxidant, Fennel, Proline, SIIG index, Soluble sugars, آنتی اکسیدان, پرولین, رازیانه, شاخص SIIG, قند محلول